Çeşitlerinden çok, oluş biçimleri, yaşam şartları irdeleniyor. ‘Yaşı geçkin’ olarak tarif edilse de, ‘belli bir süre çalıştıktan sonra, işiyle ilgisi kesilip, kendisine aylık bağlanmış olanlar’a verilmiş isimdir emekli.
Argo tarifinde ise ‘kullanma süresi (miat) dolmuş’ insandır. Lâkin ülkemizde ‘ucuz işçilik’ göbeğindeki ‘çalıştırılan’dır çoğunlukla.
Türkiye de ki sayısı ise 10. 5 milyondur.
Dolayısıyla emekli, isim, kitle ve potansiyel güç olarak, toplum katmanları arasındaki yerini almakla kalmayıp, adından bahsettirilendir.
Bu güne kadar ‘sendikalaşma’ olgusu göster(e)mese de, yakın zamanda, STK (sivil toplum kuruluşu) olarak piyasada etkili olacaktır. Dernekler dışında 3 milyon örgütsüz emeklinin katılımıyla, hak ve özgürlük kotarılmasında başarıları artacaktır.
Zonguldak açısından bakarsak, üretim, coğrafya ve idari açıdan daralan TTK (Türkiye Taşkömürü Kurumu) yüzünden bir zamanlar 50 bin işçi sayısı ile ‘üretimin başkenti’ olan karaelmas diyarı bu gün 140 bin sayısıyla ‘emeklinin başkenti’ ve yerleşim alanı haline gelmektedir.
Son yıllarda, maaşlar, intibak ve promosyon konularıyla gündeme gelen emeklinin bir kısmı (Tüm Emek Der) mensubu olarak(Genel Başkan Satılmış Çalışkan), 11. olağan genel kurulu dolayısıyla Ankara’da buluştu.
Diğeri, Kazım Ergün başkanlığındaki Türkiye Emekliler Derneği.
Ankara’da ki kongreyi (Beştepe TES-İŞ salonunda) hafta sonu izledim.
Kongre’ye Zonguldak heyeti, diğer illere rağmen en geniş sayı ile katıldı.
Zonguldak Milletvekili Özcan Ulupınar da yaptığı konuşmayla ilgi topladı.
Üç yıl önceki kongreye katılan CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu ‘Sayınız parti kurup iktidar olmaya ve haklarınızı almanıza yeter. Ya da bize oy verin isteklerinizi yerine getirelim, ya da…’ açıklamasıyla sükse yapmış ancak, sonraki seçimlerde yine AKP iktidar olmuştu.
Bu kez de kongreye katılan CHP Ankara Milletvekili İzzet Çetin, aynı sözleri sarf etse de ilgi görmedi.
Emeklilerin sorunları beş ana başlıkta toplandı.
*İntibak, tüm emeklilere yönelik yapılmalı.
*Emekli maaşları arasındaki uçurum kaldırılmalı.
*Katkı paysız sağlık hizmeti verilmeli.
*Promosyonlar, en fazla para veren bankadan alınmalı.
*Sosyal güvenlik primi ödeyince prim yükseliyor. Peki, emekliye yansıyan yanı neden yok?
Emeklilerin kongresi, sessiz bir ortamda yapıldı. Lahmacunlar yendi, delegelere el çantası dağıtıldı. Yönetim kurulu yeniden seçildi.7 milyon liralık gelir – gider bütçede eşitlendi.
En önemli ve bana göre ilginç anekdot ise, maaşlar konusunda yaşandı.
Konuşmacı, akçeli işlerden bahsederken ‘Genel başkanın maaşı, yönetim kurulu üyelerinden 750 TL daha fazladır’ dedi. Ancak, kongreye katılanlar, hiçbir şekilde genel başkan ve genel merkez yöneticilerin maaşlarını öğrenemedi.
Demokratik devletin altyapısı, özgür birey ve örgütlü toplumdan geçer.
Ancak, örgütlü toplulukların ilk ve son hedeflerinin, üye aidatları üzerinde yükselmek olduğu dikkatlerden kaçmıyor. STK’lar da samimi olmayan yapılanma hem bilinçlenmeyi hem de güçlenmeyi engelliyor.
Ne demek, başkanın maaşı yönetimden 750 lira fazla. Genel kurulda kimden neyi kaçırıyorsunuz? Genel başkan ve yöneticilerin maaşları neden ‘abidik - kubidik’ metotlarla anlatılmıyor? Böyle olunca da ‘Simit’e % 50 zam, emekliye % 2 TÜFE’ sadece edebiyatta kalıyor.
Sonrasında ‘Hoop yavrum lastik top’ tantanası içinde ‘oylama’ ya geçiliyor.
Kongrelerde ‘mevcudu oylamak(!), siyasilerin atışması ve katılımcı delegasyonun, karton kutularda iki şer tane lahmacunu kapışması, ‘emeklinin daha çook zaman “soğan – simit’e talim” edeceğini gösteriyor.
3.776 emekliden bir milyonunun intibaktan faydalanması ‘arzulanan dışında’ iyileştirme olarak açıklandı. Bu sonucunda ‘oluşturulan çatıdan (örgüt) değil’ hükümetin kendi hedef ve programlamasından kaynaklandığı da ortaya çıktı.
SONUÇ;
Emeklinin sendikası yok!
Elbet de ‘Sendika, demokrasinin olmazsa olmazlarından’ biri.
Hak ve özgürlüklerin kıymet - i harbiyesi verilen kadarının üzerine ‘hep bana,
rabbena’ tekerlemesiyle binmek değil. Kazanımları, ortaklara saygı gösterip (katılım- paylaşım namusu), gelecek nesillere aktarmaktır.
Ortaklara ikişer lahmacun, bir bardak ayran.
Sonra…
-Genel başkanın maaşı, yönetim kurulu üyelerinden 750 lira fazla…
Malzeme (!)bu olduktan sonra…