Birol Üzmez'in Zonguldaklı maden işçilerinin yaşamını belgelediği 200 fotoğraftan oluşan fotoğraf gösterisi, Zonguldaklı Madencilerin Büyük Ankara yürüyüşünün 33. yılı dolayısıyla 3 Ocak 2024 Çarşamba günü saat 18:00’de Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi Drama Salonu’nda gerçekleşecek. Üzmez'in 1989 -1993 yılları arasında Zonguldak'ta gerçekleştirdiği çekimlerinde Madencilerin 1990 yılındaki grevi ve Ankara yürüyüşü ile 1992 yılında 213 madencinin ölümüyle sonuçlanan Kozlu grizu faciası da fotoğraflarının arasında yer alıyor.
Birol Üzmez “Madenciler” projesini şu sözlerle anlatıyor:
Zonguldaklı maden işçilerinin iş ve günlük yaşamlarını fotoğrafladığım bir dönemde, 1990 yılının Kasım ayında, Zonguldak Grevi yaşandı. İşçisinden esnafına tüm Zonguldak'ı harekete geçiren grevde, işçiler, 36'ncı günden sonra Ankara yoluna düştüler. Zonguldaklı madencileri fotoğrafladığım dönemim üzerinden 33 yıl geçti. 2008 yılında tüm arşivimdeki binlerce fotoğrafı tek tek ayıklayarak içlerinden 200 kadarını seçtim ve bir fotoğraf gösterisi haline getirdim. Yıllarca gözüm gibi koruduğum negatiflerimi ve dialarımı tıpkı maden ocağından gün ışığına çıkan madenciler gibi ilk kez gün yüzüne çıkarmanın heyecanıyla doluyum. Bu gösterimde, Madencinin çilekeş yaşamlarını, çalışma, barınma koşullarını grev ve yürüyüş ve 263 madencinin ölümüyle sonuçlanan Kozlu Grizu patlamasına ait görüntüleri birleştirerek sunmaya çalıştım. Kömür madeni şehri olan Zonguldak'ta doğdum ve büyüdüm. Bu avantajla maden işçilerinin yaşamına içeriden bir gözle bakmaya çalıştım. Fotoğraflarımın tamamı siyah beyaz negatif ve diapozitif fotoğraflardan oluşmaktadır.
Birol Üzmez Kimdir?
Uzun yıllar yaşadığı Zonguldak’ta maden işçilerinin yaşamlarını fotoğrafa yansıtan Birol Üzmez, 20 Ağustos 1960 tarihinde Akçakoca’da doğdu. Baba mesleği olan fotoğrafla sanatsal anlamda 1984 yılında ilgilenmeye
başlayan Üzmez, 1986 yılında İstanbul Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği’ne (İFSAK) üye oldu.
1985 Yılında Fahri Bozbaş, Ertuğrul Ünal ile Birlikte Zonguldağın ilk fotoğrafçılarından Nazım Baysal’ın arşivinden derlenen “ Bir Zamanlar Zonguldak” sergisini düzenledi. 1986 yılında Uğur Kasırga ile birlikte açtıkları “Pencere” isimli fotoğraf sergisinin ardından Ayhan Ülkü ile “Yalnızlık ”, İbrahim Akyürek ile
“Madencinin Yaşamı” ortak sergilerini açtı. 1987-1988 Yıllarında TUSAK Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı. 1989 Yılında Zonguldak Fotoğraf Grubunu altı arkadaşı ile kurarak, Zonguldak’ta Fotoğraf sanatının gelişmesine yönelik çalışmalarını sürdürdü. ZFG ile Zonguldak Fotoğraf Günlerini dört kez düzenledi. Mimar Süreyya Aytaç’ın arşivindeki fotoğrafların gün yüzüne çıkmasını sağladı. 1990-1993 yılları arasında serbest fotoğrafçı olarak Cumhuriyet Gazetesi’nin muhabirliğini üstlendi.1990 grevini ve 1992 Kozlu grizu facialarını belgeledi. İbrahim Akyürek, Şirin Küçüktabak, Sevil Üzrek, Faruk Akbaş ve Celal Deniz’in de aralarında bulunduğu "Belgesel Fotoğraf Grubu" oluşumunun içinde yer aldı. Ulusal ve Uluslararası yarışmalarda fotoğrafları ödüllendirilen Üzmez, “Üç Yaşamın Bir Günü”, “Denemeler Yanılmalar”, “Zonguldak’ın Öteki Yüzü”, “Uzun Sessizlikler, Kısa Patlamalar” ,"Sandallar","Zeytin Ağacının İzinde" , Mortakya” Roman Kahramanları”,Kortejo “Aile Evleri” ,” Basmane Oteller Sokağı” isimli saydam gösterilerini gerçekleştirdi. Karma sergilere, saydam
gösterilerine katıldı. 1993 yılında İzmir’e yerleşen Üzmez, Tariş Genel Müdürlüğü Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü'nde çalışmaya başladı. Tariş Fotoğraf Grubunun kurucuları arasında yer aldı. 1994 yılında Enver Akmaner ile Amerikan Kültür Derneği’nde İzmir’deki ilk sergisini açan Üzmez o tarihten bu yana bir çok Kişisel,ve karma sergilerde İzmir’li sanatseverlerle buluştu. 1995 Yılında Tufan Dinarlı ile birlikte “İzmir Fotoğraf Haftası” nı gerçekleştirdi. Mayıs 2002- Mart 2008 yılları arasındaTariş Zeytinyağı Birliği Basın müşavirliği'nde fotoğraf editörü olarak görev yapan Üzmez'in Tariş Zeytinyağı Birliğinin ürün tasarımlarında sanatsal yaklaşımı öne çıkarmasıyla birlikte fotoğrafları çalıştığı kurumun afiş, dergi, etiket, kataloğ, insört, reklam, plazma tv, web sitesi çalışmalarında kullanıldı. Üzmez'in Maden İşçileri, Zeytine Yolculuk, Ege Mahallesi, Müzisyen Çingeneler, Deve Güreşleri, Bandolar, ve Aile Evleri,Basmane,isimli belgesel fotoğraf çalışmaları da bulunuyor. Son olarak Yusuf Tuvi ile Basmane ve Oteller Sokağı adlı belgesel fotoğraf çalışmasını gerçekleştirmiş ve bu çalışma Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma dalında İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2012 yılı Tarihe Saygı Katkı ödülüne layık görülmüştür. Üzmez, fotoğraf çalışmalarını serbest fotoğrafçı olarak sürdürmektedir.
HABER MERKEZİ
