1896 Tarihinde , Osmanlı Bankası, Fransız Sermayeli 2 Yatırım Fonu, Gemi Mühendisi Yanko Bey, Sarraf Zarifi ve Orman- Maadin- Ziraat Bakanı Melhame Paşa ortaklığında, Societe d’Heraclee Osmanlı A.Ş. (Ereğli Şirketi) kurulur.
1896’dan itibaren bir Fransız şirketi olan Ereğli Şirketi’ne verilen imtiyaz nedeniyle madenlerin büyük bir kısmının işletme hakkı bu şirkete devredilmiş ve böylece havzada Fransız dönemi başlamıştı.
Osmanlı'nın elinde yeteri kadar teknik eleman olmayışı, kömürün ülke için ne derece önem kazanacağı hakında ön görüye sahip olmayışları ve sanayi devrimini kaçırdıkları bir dönemde Fransızlar tüm ekip ve modern ekipmanları ile birlikte Zonguldak'a geldiler.
Hal böyle olunca Zonguldak'ın aynı zamanda jeolojik haritasını çıkarmaya başladılar.
(Fransızların , kömür havzası ve Calcaire (kireç taşı ) kayaçlarını gösterdikleri haritanın sadeleştirilmişi paylaşımdaki hazırladığım haritadadır.)
Bu haritaya göre ; kireç taşı kayaçları ,Kozlu Değirmenağzı'nda başlayıp Baba Burnu (Bal Kayası ) ve Zonguldak Limanı`na kadar ; Fener altı kayalıklarından ,Kilimli Hisararkası arasından Karadon'a yönelerek ,Gelik hizasından Kurtköyü'ne kadar bir hat olarak geçiyor. Aynı zamanda Üzülmez'den Gelik'e kadar da ikinci bir hat var. (MTA'nın Jeolojik bölge haritasında Gelik- Üzülmez arasında bu kayaçlar gözükmüyor) Kireç Taşı , Armutçuk'ta Köseağzı yakınlarında da küçük bir alanda gözüküyor. Yani kireç taşı kömürün sınırını belirler gibi bir çizgide ilerliyor. İşin ilginç kısmı ; Aynı kireç taşı bölgede Amasra'da gözlemleniyor.
Bu haritaya göre ; Zonguldak Şehir Merkezi Kömür ve Kireç Taşı kayaçları ile çevrili olduğu , kömür damarlarının olduğu alandan da demiryolu ağı ile limana taşındığı belirtiliyor. Kırmızı çizgi şimendifer hattı ( Küçük ölçekli demiryolu, dar hat ) çizgisidir.
Kömür kadar aslında Zonguldak'ın kireç taşı özelliği de meşhurdur. Karadeniz sahilinde beyaz kayalar Zonguldak'ın adeta süsü gibi sıralanıyor.
Haritada Karadon, Gelik, Çatak, Kurtköy, Göbü, Türkali aynı isimle yer alırken Kırımsa “ Kırık” olarak verilmiş. Bu yüzden Kırımsa ismi bir jeoloji ismi olabilir.
Fransızlar 100 sene önce çizmişti!
Hayati Yılmaz'la Zonguldak Tarih Yazdı...
Bunlar da ilginizi çekebilir