Baltaş yazısında şu görüşlere yer verdi:
“Meteoroloji uyardı: Yapılan son değerlendirmelere göre Çarşamba günü (24/04/2024) Düzce, Zonguldak, Bartın, Bolu, Çankırı, Karabük, Kırıkkale genelinde yer yer toz taşınımı beklendiğinden, görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması konusunda uyarı yapıldı (Kaynak: Basın).
Çok küçük boyutlardaki partikül maddeler, rüzgarlar tarafından yeryüzünden havalandırılarak atmosfer içinde çok uzak mesafelere kadar taşınabilmektedir. Çöl tozlarının uzun mesafelerde taşınımı doğal bir olay olup kontrol edilmesi ve engellenmesi mümkün değildir. Bu taşınım olayında tozların nereden kaynaklandığı, hangi yönlere taşındığı, kuru ve yaş halde nereleri ne ölçüde etkilediği hakkında uydular aracılığıyla tahminler yapılabilmektedir.
Ülkemizi de etkileyen çöl kaynaklı tozların kaynağı genellikle Büyük Sahra, Arabistan ve İran çölleridir. İran çöllerinden kaynaklanan tozların Türkiye’ye olan etkileri Büyük Sahra ve Arabistan Yarımadası çöllerine göre zayıftır. Coğrafi konum itibariyle Arabistan çöllerine yakın olması ve Afrika’dan kaynaklanan hava hareketlerinin yolu üzerinde bulunması, tozları önleyecek geniş ve yüksek topoğrafik engellerin olmaması gibi nedenlerle Türkiye zaman zaman çöl kaynaklı tozların etkisinde kalmaktadır. Durum iklim, bitki ve toprak örtüsü, su kaynakları ve hava kalitesi ile insan sağlığını ve faaliyetlerini etkilemektedir. Çöl tozlarının etkili olduğu günlerde ev ve işyerlerinin pencere ve kapılarından girerek tabakalar halinde birikebilmektedir.
Özellikle yağışın olmadığı veya çok az olduğu zamanlarda çöl tozları insan sağlığının yanı sıra araç-gereçleri de etkileyebilmektedir. Ev ve işyerlerinde kullanılan klimalar tıkanabilmekte, metalik eşyaların erken paslanabilmekte ve otomobillerin boyalarında çizikler meydana gelebilmektedir. Uçakların havalandırma, hidrolik, elektronik sistemlerinin bozulmasına; uçaklardaki hava radarlarının gece şartlarında tehlikeleri algılayamamasına, motordaki filtrelerin tıkanmasına neden olduğundan; yoğun olarak çöl tozundan etkilenen bölgelerdeki havaalanları çöl tozlarının etkin olduğu zamanlarda ulaşıma kapanabilmektedir. Yağışların belirli bir seviyenin üzerine çıktığı zamanlarda ise havada asılı olan çöl tozları toprağa karışmakta, hava temizlenmekte ve insan sağlığına olan olumsuz etkisi ortadan kalkmaktadır.
Yukarıda kısaca açıklanan zararlarının yanı sıra çöl tozları, yağışla birlikte çamur yağmurlarıyla toprağa karıştıklarında. Taşıdığı besleyici maddelerden dolayı toprak verimliliğini ve bazı canlıların yaşamını olumlu etkilemektedirler.”
Hangi Çöllerden geliyor?
Jeoloji Yüksek Mühendisi Ali Baltaş, ‘Hava akımıyla gelen ve sağlığımızı etkiyen tozlar hangi çöllerden taşınıyor?’ konusuna açıklık getirdi.
Bunlar da ilginizi çekebilir