Dün akşam bir yerde X marka helva ikram edildi. Ambalajın üzerine baktım. Bolu ilinin ….. ilçesinde faaliyet gösteren çok bilinen bir marka idi.
Kanser yapan, tatlı zehir olarak ifade edilen şekerin gizli isimlerini web üzerinde buldum. Bunlar: Sukroz, glikoz, fruktoz, naltoz, dekstroz, hidrolize edilmiş nişasta, yüksek fruktozlu mısır şurubu, şurup, melas, şeker kamışı, ham şeker, pekmez, bal, meyve suyu konsantresi…
Bolu’nun …… ilçesinde faaliyet gösteren …... adlı üreticiye buradan soruyorum: Neden şeker pancarından yapılan toz şeker (sukroz) değil de invert şeker kullanıyorsunuz? Cevap vereceklerini pek sanmıyorum. Ya da cevap verseler de şunu diyeceklerdir: "Invert şeker zararsız..."
Helvayı yemedim...
***
3 ay kadar önce de Bolu’nun başka bir ilçesinde ………. adlı firmanın ürettiği çok tanınan reçellerin etiketini okumuştum. Tümünde fruktoz şurubu yazıyordu. Onları da almamıştım.
***
1 ay kadar önce de çok bilinen, online (çevrimiçi) çiçek satışı yapan bir firmanın sunduğu çikolataların etiketini okudum. Gıda sandığımız ürünlerde 20'den fazla kimyasal katkı vardı. Çiçeğin yanındaki çikolata görünümlü şeyi çöpe attım.
Hekim değilim ama sahte şekerlerin kanser hücrelerini beslediğini, şekerin kanseri tetiklediğini bir çok yerde okudum...
INVERT ŞEKER NEDİR?
Sakkarozun enzim veya asitle parçalanarak glukoz ve fruktoza indirgenmesinden elde edilen üründür. Az miktarda asitli bir sakkaroz şurubunun ısıtılması sonucu gerçekleşen hidroliz ile eşit molar konsantrasyonlarda D-glukoz ve D-fruktoz oluşur. Bu, aslında reçel ve şerbet yapımında limon suyu kullanımı ile gerçekleştirilen işlemdir. Sakkarozun hidrolizi sonucu oluşan invert şekerdeki glukoz ve fruktozun sudaki toplam çözünürlükleri, sakkarozun tek başına çözünürlüğünden daha fazladır.
Bu nedenle kristalizasyon kontrolü amacıyla da kullanılmaktadır. Küçük kristal yapısından dolayı invert şeker, daha akıcı (topaklanma olmayan) ürünlerin, şekerlemelerin ve bazı şurupların üretiminde kullanılır.
Reçel ve jöle yapımında, meyve içerisinde doğal bir şekilde bulunan asidin şekerle birleşimi ve bu karışımın ısıtılması ile otomatik olarak zaten invert şeker üretilmiş olur.
BİR MAKALE
Fazla şeker kanser yapar mı?
Bugünlerde sosyal medyada dolaşan ürkütücü bir bilgi var: “Sakın ha şeker yemeyin! Şeker kanser yapıyormuş. Hatta meyve suyu bile içmeyin! Meyvedeki fruktoz kansere davetiye çıkarıyormuş!”
Söylentinin tamamı doğru olmasa da, haklı yanları var. Çünkü bakkal şekerinin de (sakaroz), aşırı meyve şekerinin tüketiminin de (fruktoz) sağlığa olumsuz etkileri olabiliyor. Son yıllarda bedenimize daha çok şekerin girdiği doğru. Bu sadece kesme ya da toz şekeri tatlı ve şekerlemeleri fazla abartmamızdan da kaynaklanmıyor. Yiyip içtiğimiz hemen her şeyin içine şeker ve şekere benzeyen kimyasallar bir şekilde giriyor. Kullandığımız et suyu, hazır çorbalar, paketlenmiş yüzlerce gıda bize çaktırmadan bedenimize şeker yüklüyor.
ŞEKER ÇÖPLÜĞÜ OLDUK!
Bu sağlık bakımından iyi bir şey değil. Fazla şeker kullanmanız neticede bedeni bir şeker çöplüğüne çevirmeniz, hormonal, metabolik, hücresel pek çok zararlı etkisi var. Örneğin, şeker tüketiminizin artması demek insülin direnci riskinizin de artması anlamına geliyor. Şeker tüketimi arttıkça kilonuzu korumanız da zorlaşıyor.
Şeker tüketiminin kanserlerle ilişkili olduğu yönünde de bulgular var. Özellikle kansere yakalandığı bilinen ve tedavi görenlerin “kendime iyi bakayım” diyerek çok fazla şeker ve şekerli besin, abartılmış aşırı meyve suyu tüketmelerinin yanlış olabileceğini düşünen kanser uzmanları var. Yani tartışma yalnızca “fazla şeker kanser yapar mı?” sorusunun yanıtında gizli değil. Genelde “kanser-şeker” ilişkisi masaya yatırılmış durumda.
NE YAPMALI?
Bence şekerden mümkün olduğu kadar uzak durun. Beyazı, kahverengisi pancardan, şekerkamışından veya başka kaynaktan elde edileni fark etmez, her tür şekerden uzak durmak sağlığınızın güvencesidir.
Şeker yerine meyve yiyin! Meyve yerken bile aşırı şekerli meyvelerden yani meyve şekeri fruktozla tıka basa dolu olanlardan, incir, üzüm, muz, karpuzdan uzak durun. Taze sıkılmış meyve suyu için ama onu bile abartmayın. Abartmayın çünkü, vücudunuzun bir günde baş edebileceği şeker miktarı 30 gramı geçmiyor ve bir bardak meyve suyu 15 gram civarında fruktoz içerebiliyor.
Canınız çok tatlı istediğinde ya bir parmak bitter çikolata ile yetinin ya da sütlü tatlıları tercih edin... Özetle, daha az şeker daha çok sağlık anlamına geliyor. Özellikle kanser hastasıysanız şeker tüketimi konusunda daha dikkatli olmalısınız. Meyve ve meyve suyu faydalıdır ama..
BENİM ÖNERİM
- Çok tatlı meyveleri az yiyin.
- Kurutulmuş meyveyi aşırı yemeyin.
- Meyve tüketimini abartmayın.
- Özellikle akşam yemeği sonrasındaki meyve tüketiminize dikkat edin.
- Meyve suyu faydalıdır ama fazla sıkılmış olması ya da yüzde yüz saf meyve suyu olması şartıyla. Siz yine de meyve suyu tüketiminde de makul ölçülerde kalın.
- Hazır, komposto meyvelerden uzak durun. Tazesini yiyin.
- Şeker eklenmiş meyve sularından ve meyve reçellerinden uzak durun.
Şeker-pankreas kanseri ilişkisi
BİR SORU BİR CEVAP
Son günlerde sık karşılaştığımız bu sorunun yanıtını biyokimya uzmanı Doç. Dr. Nezih Hekim ile konuştum. Bakın Nezih Hoca ne diyor: “Bazı çalışmalar hücrelerin şekeri çok kullandığını, hatta saf olarak verilen fruktozun hücre çekirdeğindeki nükleik asit üretiminde kullanılan ribozun yapımında fruktozun glikozdan daha etkili olduğunu ileri sürmüştür.
Kanser hücrelerinin farklı şekerleri (fruktozu, glukozu) normal hücrelerden daha yoğun bir şekilde kullandığı bilinmektedir. Ancak bu bilgi kanseri engellemek için şeker yemememiz anlamına gelmiyor. Çünkü biz şeker yemesek bile vücudumuz proteinlerin yapı taşı olan aminoasitlerden de şeker üreterek kan şeker seviyesini muhafaza ediyor. Aslında bu yaşamsal bir zorunluluk. Çünkü kan şekerimizin düşmesi son derece tehlikeli bir sağlık sorunu.”
Nezih Hoca ayrıca şu bilgiyi de hatırlatıyor: “2008’de pankreas kanseriyle meyve tüketimi arasındaki ilişkiyi araştıran büyük bir çalışma yapıldı. Çalışmanın sonuçları İnt. J. Cancer dergisinde, 2009’da yayınlandı. Ulaşılan sonuç şu idi: Meyve tüketiminin pankreas kanseri riskini azaltmakta yararlı ya da riski artırmada zararlı bir etkisi söz konusu değildir!”
Prof. Dr. Osman Müftüoğlu - 9 Kasım 2011