100 Yıl önce 23 Nisan 1923’de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne, Kurtuluş Savaşı yıllarında Devrek Müftüsü olarak görev yapmakta iken Zonguldak yöresinde önemli hizmetler veren HACI ABDULLAH SABRİ EFENDİ, Bolu Milletvekili olarak seçilmişti. O Cuma günü Hacı Bayram Camisi’nde kılınan namazdan sonra Ulus’taki ilk Meclis’in açılışına katılan milletvekilleri arasında idi.
Devrek’te 1870 yılında doğan Hacı Abdullah Sabri Efendi, Halveti Dergahı Postnişini Hacı Mehmet Efendi'nin oğludur. İlk ve orta öğrenimini Devrek İbtidai Mektebi ve Rüştiyesi'nde tamamladıktan sonra medrese eğitimi görerek 1896'da “Müderris İcazetnamesi” aldı. Babasının ölümü üzerine Dergah'ta onun görevini üstlendi. 1911 yılında da Devrek Müftülüğüne atandı.
Mustafa Kemal önderliğinde başlayan Milli Mücadele hareketine, Devrek Kaymakamı Şükrü Bey'in başlangıçtaki karşı tutumuna rağmen katıldı. Milli Mücadele'nin hedef ve amaçları konusunda halkı aydınlattı. Camilerde korkusuzca aydınlatıcı teşvik edici konuşmalar yaptı: “Muhterem Cemaat; Türk Yurdumuzda bugünden itibaren İstiklal Savaşı başlamıştır. Şimdi ise alacağınız karar ve çekeceğiniz telgrafla kadınımız, kızımız, topumuz, tüfeğimizle Mustafa Kemal'in yanında yer almalıyız. İşte vatan elden gidiyor. Hep beraber kurtaracağız”
Bölgenin aydınlık din adamları; Zonguldak Müftüsü İbrahim (Akça) Efendi, Devrek Müftüsü Abdullah Sabri Efendi, Çaycuma Müderrisi Tahir Efendi, Ereğli Müftüsü Mehmet Efendi, Bartın Müftüsü Rıfat Efendi, Beycuma Müderrisi Hüseyin Efendi kendi yörelerini köy köy gezerek halkla konuşmalar yaparlar, vaazlar verirler, mitingler düzenlerler, halkı Milli Mücadele yanında yer almaya yönlendirirler.
Devrek’te Milli Mücadele doğrultusundaki çalışmalar Mustafa Kemal’in Samsun’a ayak bastığı günlerden başlar. Çaycuma’da nahiye müdürlüğü yapmış olan Kadri Cemali Bey ilk kıvılcımı çakandır. Müftü Hacı Abdullah Sabri Efendi ise, camilerde ve köylerde yaptığı konuşmalarla halkı Milli Mücadele yanında örgütler, tüm çalışmalara öncülük eder. O milletvekili olarak ilk Meclis’e gidince Müftü olan Tahir Efendi başkanlığında; Selemenoğlu Hacı Süleyman Efendi, Kavakzade Hacı Emin Ağa, Mekikzade Hacı Mehmet Efendi, Kitapsız İsmail Efendi, Kadri Cemali Bey, Yeşilbaş Osman Efendi, Mumyakmaz Hacı Osman Efendi, Dangöz İbrahim Efendi üye olarak görev yaparlar.
Abdullah Sabri Efendi Devrek Ulu Camii önündeki Hükûmet Konağı'nın yanıbaşındaki kavak ağacının başında kılıç kuşanarak ve elinde sancak-ı şerif tutarak bir masaya çıkar, heyecanlı konuşmaları ile halkı Milli Mücadele'ye, Mustafa Kemal'in yanında yer almaya çağırır. Sonra milletin önüne geçerek bir elde Sancak-ı Şerif, bir elde kılıcı Millet Bahçesine yürüyerek coşkulu mitingler düzenler.
Saray’ın adamı Şeyhülislam Dürrizade’nin tasdiklediği, Sadrazam Damat Ferid Paşa’nın imzaladığı, Sultan Vahdettin yürürlüğe koyduğu, “Mustafa Kemal ve arkadaşlarının idamı fetvası”na karşı, Ankara Müftüsü Börekçizade Mehmet Rıfat Efendi’nin yazdığı ve 153 din adamının imzaladığı Ankara Fetvası'nı da Devrek Müftüsü olarak imzalıyarak tasdik etti. Abdullah Sabri Efendi, Devrek Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin kuruluş ve faaliyetlerinde görev aldı; Çaycuma, Perşembe, Filyos ve diğer bölgelerden gelen yardımları Devrek üzerinden Ankara’ya ve cephelere gönderilmesini sağladı.
Türkiye Büyük Miillet Meclisi’'nin 1. Dönemi için yapılan seçimlerde Bolu milletvekili seçilerek Ankara'ya geldi ve 23 Nisan1920'de ilk Meclis’in açılışında hazır bulundu. Mecliste Şeriye ve Evkaf ve İrşad komisyonlarında çalıştı.
2. Düzce İsyanı (19 Temmuz - 23 Eylül 1920) öncesinde Devrek'te bulunan Abdullah Sabri Efendi TBMM tarafından bir süre daha yörede kalmaya memur edilerek, "Halkı ulusal direnişe teşvik ve Milli Mücadele'nin ilkeleri konusunda aydınlatmak üzere" görevlendirildi. Daha sonra Meclis'e dönerek üyeliğini sürdürdü. Milletvekilliği sona erince Devrek'e döndü ve herhangi bir işle meşgul olmadı. Soyadı kanunuyla "Aytaç" soyadını alan Abdullah Sabri, 8 Ocak1950'de vefat etti. Devrek Tekke Camii avlusunda toprağa verildi.
Abdullah Sabri Efendi Efendi’nin mezarının olduğu sokağa adı verildi, Kuva-yı Milliye yanlısı ünlü mitinglerini düzenlediği Millet Bahçesi’ne de anıtı dikildi. Abdullah Sabri Efendi aynı zamanda ünlü Devrekli şair Rüştü Onur’un da dedesidir.