Paris Barış Konferansı, I. Dünya Savaşı'nı sona erdiren antlaşmaların hazırlandığı uluslararası bir konferanstır.
Müttefik, kısmen müttefik ve ortak devlet gibi farklı gruplara ayrılmış 32 devletin temsilcileri katılmıştır. Bu devletler, İttifak Devletleri ile savaşmış veya onlara savaş ilan etmiş devletlerdi.
Konferans 18 Ocak 1919 günü açıldı.
Bu Konferansa katılan devletlerden biri Yunanistan idi. Ege kıyıları ve içinde Zonguldak’ın da bulunduğu Karadeniz kıyılarını istiyorlardı. Bu kıyılar Yunanların büyük hayali olan Büyük Yunanistan Kurma hayalinin haritası idi, Bu haritayı Paris’te sundular.
Gelin bunu hiçbir yerde okuyamayacağınız şekilde Zonguldak Yerel tarihi açısından değerlendireyim.
Daha önceki yazılarımda size Henetilerden bahsetmiştim. Henetiler M.Ö 10.yüzyılda bugün Bartın ila Kurucaşile arasında yaşayan bir halk idi.
Batı Karadeniz'de yaşayan halklardan olan Pafyagonyalı Henetilerin bu savaşa katılmak için Spartalılara destek vermek üzere Troya şehrine geldikleri anlatılır.
Pafyagonyalılar , Anadolu'nun en eski halklarından biriydi . "Veneti" de denilen ve bizim “Heneti” olarak bildiğimiz halk , Paphlagonia sınırları içinde, Bartın ve Kurucaşile arasında yaşıyordu.
Truva Savaşı sırasında , Sparta Kralı Menelaos'a destek vermek için ,Batı Karadeniz kıyılarından , yine bu bölgede yetişen kızıl katırlarla yola çıktılar. Truva Savaşı 10 yıl sürer. Bu savaşta kahramanca savaşan Pafyagonyalı Henetilerin Kralı Pylaimenes ve oğlu Harpalion öldürülür. Henetiler ise sürgün edilir.
Bugün Venedik ( Veneto ) olarak bildiğimiz İtalya'nın ünlü şehrine yerleşen Pafyagonyalı Henetiler, bu kente ‘Venedik’ adını verirler.
Yıllar sonra bugün İtalyan ve Yunan halkların ataları Roma İmparatorluğunu kurarlar. Romalılar bütün Ege kıyıları ve içinde Heraklea (Ereğli, Bartın’ın da bulunduğu bütün Karadeniz`i ele geçirirler. Yıllarca bu toprakları yöneten Romalılar bir süre sonra iç karışık yaşarlar ve Batı Kilisesi Katolik ve Doğu kilisesi Ortodoks olarak ikiye ayrılırlar. Bir şekilde İtalyanlar ve Yunanların ayrımı. Doğu Roma bir süre sonra Bizans olur. İtalyanlar bölgenin ticaret yollarında olmasından dolayı yine durmaz ve bu sefer yine içinde Herakleia (Ereğli) , Parthenia (Bartın) olduğu limanlarda koloni kurmaya başlarlar. Başlarda Ceneviz kaleleri olarak bildiğimiz yerler, Venedik merkezli Cenovalılar yerleşir. Yani bir şekilde ataları Henetilerin topraklarına geri dönmüşlerdir. Tüm ege limanları ve Karadeniz limanlarında Osmanlı Devleti ile anlaşma yaparak liman kentlerinde ticaret yapmaya başlarlar.
1261 yılında bölgeye gelen Cenevizliler, Fatih’in bölgedeki kaleleri Cenevizlilerden alması ile bu idealleri yok olur.
Ta ki Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’ndan sonra Paris Barış Konferansına kadar..
Zonguldak’ı işgal eden Fransızların yanında İtalyanlarda Zonguldak’a çıkarma yaptılar. Her ne kadar Fransızlar İtalyanları istemese de , Zonguldak’ta hak iddia ettikleri için Kozlu’ya yerleştiler.
Kendilerini Roma İmparatorluğunun mirasçısı olarak gören İtalya ve Yunanistan tekrar bu topraklarda hak iddia etti. İtalyanlar Yunanlardan daha kuvvetli devletti. İstanbul’u işgal eden İngilizler , İtalyanları yanı başında istemiyordu.
Bu sebep ile Paris Barış Konferansı görüş ayrılıkları yaşanınca İtalyanlar dışlanınca Paris Barış Konferansı başarısız oldu fakat Yunanlara yol verdiler. Yunanlar bu Konferanstan 4 ay sonra İzmir’e çıktılar. Fransızlara Urfa, Antep ve Maraş verildi. İtalyanlar Akdeniz bölgesi ile sınırlandırıldı.
Sakarya’ya kadar ilerleyen Yunanlar, tarih kitaplarında hedeflerinin Ankara olduğu söylense de ; bana göre bundan sonraki hedefleri Zonguldak ve oradan Trabzon’a kadar olan bölgeye sahip olmaktı. Çünkü Yunanlar Anadolu’nun tamamını istemiyorlardı. Gözleri bu haritada gösterilen topraklardaydı. Neyse ki Kurtuluş Savaşı sonucunda başarılı olamadılar.
Aslında II. Dünya Savaşı'na baktığımız zaman Almanlarla müttefik olan İtalyanlar belki de istekleri yine bu bölgeler olabilirdi. Fakat mağlup oldular.
Tarihte olaylar aslında birbiri ile ilişkili ve devamı niteliğinde. Henetilerden günümüze kadar bunu Zonguldak’ın derin tarihi olarak incelediğimizde sonuç böyle çıkıyor. Şu an hem İtalya hem de Yunanistan güçlü bir devlet olmasa bile bu iddiaları bir yerlerde devam ediyor.
Devletler için güç her şeydir. Güç için artık bilim, irfanın yanında strateji geçerlidir. Strateji için ise tarih bilgisi.
