Efes Antik Kenti ve Gaziantep Zeugma’nın bir benzeri olarak nitelendirilen, Kastamonu’nun Taşköprü ilçesindeki Pompeiopolis Antik Kenti’nde kazı çalışmaları kış mevsiminde de sürüyor. Roma döneminde yayıldığı alan bakımından Anadolu’nun en büyük kentlerinden biri olan ve Paflagonya Eyalet Merkezi olarak kurulan Pompeiopolis Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazı çalışmaları, Kastamonu Müze Müdürlüğünün başkanlığında sürüyor. Taşköprü ilçesindeki Zımbıllı Tepe mevkiinde yer alan Pompeiopolis Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarına Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük başkanlık yapıyor.
Pompeiopolis Antik Kenti’nde 2 bin kişilik tiyatro alanında devam eden kazı çalışmalarında ise önemli bir gelişme yaşandı. Yapılan kazı çalışmaları sırasında ki adet Yunan mitolojisinde aşk tanrıçası olarak nitelendirilen Afrodit’e ait iki heykel parçası bulundu. Bölgede şimdiye kadar ilk kez rastlanan Afrodit heykeli, kazı ekibini heyecanlandırdı. Bulunan heykeller, koruma altına alındı. Heykellerin gelecek yıl içerisinde Kültür ve Turizm Bakanlığının Geleceğe Miras Projesi çerçevesinde hazırlanacak projeyle rölöve, restorasyon ve konservasyonunun yapılacağı öğrenildi.
“Oturma sıralarından günümüze ulaşan herhangi bir kalıntı çıkmadı”
Tiyatro alanında yürütülen kazı çalışmaları hakkında bilgiler veren Kazı Başkanı Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük, “2024 yılı kazı sezonunda tiyatroda kazıları gerçekleştirdik. Tiyatronun hemen yanında daha önce jeoradar çalışmalarıyla tespit ettiğimiz ve küçük bir sondaj çalışması gerçekleştirilen alanda bir odeon, yani müzik dinleme yeri yapısı olduğunu biliyorduk. Odeonda kazılarımızı yoğunlaştırdık ve 2,5 aydır bu alanda çalışıyoruz. Odeon’da 2 metre kalınlığında kül tabakası kazdık. Bu da ne yazık ki antik kentte hiç görmek istemediğimiz bir durum. Çünkü mermer yakılarak kireç elde ediliyor. Bizim buradaki odeon da, tiyatroda da oturma sıralarının hepsinde neredeyse yakıldığı ve kireç haline dönüştürüldüğünü anladık. Oturma sıralarından günümüze ulaşan herhangi bir kalıntı çıkmadı. Sadece birkaç tane parça bulduk. Oturma sıralarının formunu tespit ettik. Kazılarımız halen yoğun şekilde devam ediyor. Yapı, tuğla ağırlıklı ana kayaya oturtulmuş bir yapı. Yapının tuğla duvarlarının üzerinin ise mermer ile kaplandığı anlaşılmaktadır. Birkaç yerinde de duvar resimlerinin olduğunu gördük” dedi.
“Yapının içerisinde iki adet heykel parçası bulduk, her ikisi de Afroditeye ait”
Yürüttükleri kazı çalışmaları sırasında iki adet Afrodit tanrıça heykeli parçası bulduklarını söyleyen Eliüşük, “Yapı Milattan sonra 2. yüzyılda ya da ilk yarının 150-160 tarihlerine verilmektedir. Yapının içerisinde iki adet heykel parçası bulduk. Bunlardan her ikisi de Afrodit heykeline ait. Afrodit heykelinin bir tanesinin başı, aynı zamanda başka bir küçük şekilde de yapılmış Afroditeyi tespit ettik. Bu alanda kazılarımız ay sonuna kadar devam edecek. Kültür ve Turizm Bakanlığının Geleceğe Miras Projesi kapsamında hem tiyatronun hem de odeonun rölöve, restorasyon ve resesyon projeleri hazırlanacak. 2025 yılında da bu bulunan yapılarda restorasyon ve konservasyon çalışmaları gerçekleştirilecek. Bu sayede aynı zamanda turizme kazandırılarak görsellik kazandırılacak hem de ülkemizin kültürel mirasına iki yapı da kazandırılmış olacak” diye konuştu.
“Pompeipolis Antik Kenti, Turizm rotasında çok önemli bir yer tutacak”
Yaklaşık iki bin kişilik olduğu değerlendirilen tiyatro alanında kazı çalışmalarının yürütüldüğü noktada olduklarını söyleyen Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan ise, “Yaklaşık 2 bin kişilik tiyatro olduğu tahmin edilen alandayız. Büyük bölümünü şu anda kazı ekibimiz ortaya çıkarmış bulunuyor. Hemen tiyatronun yanında da odeon yani küçük çapta bir tiyatro bulunuyor. Odeonda da ciddi şekilde bir çalışma yürütülüyor. İnşallah bu alan villanın olduğu yerden Roma yolu tiyatro alanına kadar ulaşıyor. İnşallah önümüzdeki yıllarda ziyaretçiler için önemli bir alan oluşacak. Tiyatrodaki gelişmeler Pompeipolis’in ilk ortaya çıkan önemli eseri olacağını söyleyebilirim. Biz iddialıyız. Pompeipolis Antik Kenti, Karadeniz’in en büyük kazısıdır. En büyük antik kentidir. Turizm rotasında da çok önemli bir yer tutacak. Bu konuda iddialıyız. Taşköprü, hatta Kastamonu bölgesi önemli bir turizm alanına kavuşmuş olacak” şeklinde konuştu.
Kazı Başkanı Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Eliüşük, Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan ile Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürü Kerem Seven’e kazı çalışmalarının yürütüldüğü alanla ilgili bilgiler vererek, bulunan Afrodit heykellerini gösterdi.