İŞTE O İLGİNÇ YAZI:
Kömür damarlarının havza genelindeki ilk isimlendirilmesi 1896 yılında yapılmıştır. Yapılan çalışmada; damarları ilk bulan kişilerin (Agop, Papas, İstefan, Lorj, Karamanyan, Teofil, Rabut, Lockcha (Lukica), Milepero, Neomi, Leonidas, Lui, Teodor, Piyer, Şarl vb.) isimlerinin yanı sıra, sadece bir bölgede görülen damarlara Küçük, Bannam, Dikerle, Prençbey gibi farklı isimler de verilmiştir. Zonguldak'ta damarı bulan madencilerin yanı sıra; maden işletmecileri (Adnan Bey, Milipero, Avar (Aval), Gregoviç, Boyacıoğlu, Ahmet Ali, Coroşoğlu, Karamanyan vb.), yörede kömür üretimini etkileyen faylar (Karamanyan, Domuzcu, Taşbaca, Acılık fayları vb.), ocak ağız kotları (17, 63, 69 no.lu ocaklar vb.) ve yerleşim yerleri (Karadon, Midi, Öküşne, İncirharmanı, Damlar, Baştarla, Şimal, Soğuksu, Ömertarla, Dilaver, Taşbaca, Bağlık ocakları vb) de kömür ocaklarına isim olarak verilmiştir.
Havzadaki kömür işletmeciliğinin devlet tarafından yapılmaya başlamasından sonra, daha önce yerel olarak verilen isimlerden kaynaklanan karmaşıklığı önlemek için 1947 yılında yeni bir çalışma yapılmış ve kömür damarlarına 10'dan 99'a kadar ayrı birer numara verilmiştir. Ayrıca her damarı tanımlayan ayrı bir renk belirlenmiştir. Damarların birbirlerine göre konumlarının da belirlendiği çalışmaya, en üstte (en genç) bulunan Karadon Serisi (Westfaliyen BC) damarlarından başlanmış, sırasıyla Kozlu Serisi ve Kılıç Katı (Westfaliyen A) damarları ile en altta bulunan Alacaağzı Serisi damarlarına kadar inilmiştir.
En son olarak da 1984 yılında yapılan çalışma ile kömür damarlarına daha önce verilen Ermeni ve Rum adları Türkçe isimlerle değiştirilmiştir. Ancak yine de alışkanlık gereği günümüzdeki TTK işletmelerinde eski ve yeni isimler bir arada halen birlikte kullanılmaktadır.
Karadon Serisi Damarları:
Karadon Bölgesinde Westfaliyen C katında isimlendirilmemiş beş düzensiz kömür damarı bulunmasına karşın, Amasra Bölgesinde isimlendirilmiş (Kurudere (kalınlık; 0,60 - 1,50), Alt Kurudere, Tavandamar (kalınlık;1,40 - 3,0), Kalındamar (kalınlık; 3,0 - 4,0), Aradamar, Taşlıdamar (kalınlık; 2,5 - 3,0)) altı kömür damarı bulunmaktadır.
Kozlu Serisi Damarları:
Bölgelere göre farklı özellikler gösteren Kozlu Sersi damarlarının eski ve yeni adları ile kalınlıkları şu şekilde sıralanmıştır: 20-Kartal (Agop),21-Yiğit (kalınlık;1,20 m. Papas), 22-Kesmeli (kalınlık; 3,60 m.), 23.Atalay (kalınlık; 0,45 m. İstefan), 24.Küçük, 25.Büyük (kalınlık; 2,30 m. Lorj), 26.Küçük, 27-Küçük, 28-Karamanyan (Akdağ), 29-Unutulmuş, 30-Domuzcu (1,20 m. Teofil Aleksandr), 31-Küçük, 32-Taşbaca (kalınlık; 1,20 m.), 33-Acente (kalınlık; 1,25 m.), 34-Küçük, 35-Mesoğlu (kalınlık; 1,10 m.), 36 Neşo, 37-Karagöz (kalınlık; 1.00 m. Rabut), 38-Küçük, 39-Dibek (kalınlık; 1.00 m. Lukica), 40-Küçük, 41-Kurul (kalınlık; 1.20 Milepero), 42-Neomi (Acun), 43-Hacımemiş (kalınlık; 1,15 m. İsmail Çavuş), 44-Sulu (kalınlık; 1.00 m.), 45-Özkan (kalınlık; 0,90 m. Leonidas), 46-Küçük, 47-Lui (Nasifoğlu),48-Acılık (kalınlık; 4.30 m.), 49-Küçük Piç, 50-Büyük Piç (kalınlık; 1.00 m. Venet), 51-Priç, 52-Küçük, 53-Küçük, 54-Küçük, 55-Çay (kalınlık; 6.00 m. Teodor), 56-Akalın (kalınlık; 1.20 m. Hacıpetro Piyer), 57-Gökçan (kalınlık; 0,60 m. Kürtşerif Şarl)
Kozlu Bölgesi Kılıç Katı Damarları: Kozlu TİM sahasında eğimleri dike yakın olan Westfaliyen A yaşlı Kılıç Katı damarlarına tavandan tabana doğru; 60-Ömerağa, 61-Civelek, 62-Sülman, 63-Topuz, 64-Büyük Kılıç isimleri verilmiştir.
Kandilli Bölgesi Kılıç Katı Damarları: 65-Küçük, 66-Uçköylü, 67 Bozmaoğlu, 68-Küçük, 69-Büyük damardır.
Alacaağzı Sersi Damarları:
Havzada en yaygın mostraları Kandillide bulunan Alacaağzı Serisinde (Namuryen) işletmeye elverişli olabilecek nitelikte 18 damar isimlendirilmiştir. Söz konusu damarlar; 75-Arap, 76-Kesmeli, 77-Büyük, 78-Halil Paşa, 79-Emiroğlu, 80-Küçük, 81-Hoca (Koca) Yuvan (Yavuz), 82-Büyük Kılıç, 83-Küçük Kılıç, 84-Kadı, 85-Kalaycı, 86-Büyük/Kesmeli, 87-Teflenli I, 88-Teflenli II, 89-Mustafa Bey, 91-Pero, 92-Teke, 93-Ali Molla, 94-Subaşı, 95-Kofalık ve 96-Bora’ dır.
