Tehlikeli Madde Taşımacılığı Uzmanlık ve Deneyim Gerektirir
Günümüzde ülkeler arası ticaretin giderek daha büyük bir hacim kazanması sonucu lojistik hizmetlerine duyulan ihtiyaç ve verilen hizmetlerin çeşitliliği artmaktadır. Sektörünün lider ismi TET Global uzmanlığı ve deneyimi sayesinde; tehlikeli madde taşımacılığı ve intermodal taşımacılık denilince akla gelen ilk isimlerdendir. Peki nedir bu tehlikeli madde taşımacılığı?
Tehlikeli Madde Taşımacılığı Nedir?
Potansiyel olarak tehlikeli ya da zararlı maddelerin bir noktadan bir başka noktaya güvenli bir şekilde taşınması süreci tehlikeli madde taşımacılığı olarak adlandırılmaktadır. Tehlikeli maddeler arasında; yanıcı, patlayıcı, zehirli, aşındırıcı, radyoaktif ya da biyolojik olarak tehlike arz edebilen katı, sıvı ve gaz formunda kimyasal maddeler sayılabilir.
Taşınan maddelerin niteliği gereği tehlikeli madde taşımacılığı ulusal ve uluslararası düzenlemelerle sıkı bir şekilde kontrol altına alınmıştır. Bu düzenlemeler ile tehlikeli madde kapsamındaki maddelerin taşınması amacıyla kullanılacak araçların ve ekipmanların sahip olması gereken standartlar, etiketleme ve ambalajlama prosedürleri, taşıma prosedürleri ve acil durumlarda alınacak önlemler bir kurala bağlanmıştır. Söz konusu düzenlemelerin amacı; tehlikeli maddelerin taşınması sırasında insanların, çevrenin ve mülkiyetin güvenliğinin sağlanması ve tehlikeli maddelerin neden olabileceği risklerin ortadan kaldırılmasıdır.
Bu standartların sağlanabilmesi için tehlikeli madde taşımacılığının özel eğitim almış ve gerekli sertifikalara sahip sürücüler tarafından yapılması gerekir. Tehlikeli madde taşımacılığı hizmeti veren firmalar ve sürücüler; tehlikeli madelerin yasal düzenlemelerle belirlenmiş standartlara uygun olarak paketlenmesi, etiketlenmesi, yüklenmesi ve boşaltılması konusunda gerekli donanımlara sahip olması gerekir. Ayrıca tehlikeli madde taşımacılığı amacıyla kullanılan araçların özel olarak tasarlanmış ve donatılmış olması dikkat edilmesi gereken diğer bir konudur.
Tehlikeli madde taşımacılığı son derece sıkı kurallara bağlı olarak ve kontrol altında gerçekleştirilmesi gereken bir alan olma özelliğine sahiptir. Bunun nedeni; olası bir hata ya eksiklik durumunda tehlikeli maddelerin sızması, patlaması, yangına sebep olması ya da çevreye zarar vermesi gibi ciddi sonuçlar doğması riski bulunmasıdır. Bu tür istenmeyen durumların önlenebilmesi için tehlikeli madde taşımacılığı alanında hizmet veren şirketler ve sürücüler, alınması zorunlu güvenlik önlemlerine uymalı ve yasal olarak belirlenmiş düzenlemelere uymalıdır.
Tehlikeli Madde Taşımacılığı Yapılırken Uyulması Gereken Kurallar Nelerdir?
Tehlikeli madde taşımacılığı sırasında uyulması gereken kurallar, ülkelere ve uluslararası düzenlemelere göre değişiklik gösterebilse de belli başlı noktaların göz ardı edilmemesi gerekir. Tehlikeli madde taşımacılığı hizmeti veren şirketler, tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili olarak yürürlükte bulunan yasal düzenlemeleri takip etmeli ve bu yasal düzenlemelerin getirdiği gerekliliklere uygun bir şekilde hareket etmelidir.
Uluslararası kapsamda; Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Tehlikeli Malların Karayolu Taşımacılığı için Avrupa Anlaşması (ADR) ve Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) Tehlikeli Maddelerin Deniz Taşımacılığı için Uluslararası Denizcilik Tehlikeli Mal Kodu (IMDG Kodu) gibi düzenlemeler yürürlükte bulunmaktadır.
Tehlikeli madde taşımacılığı yapılırken; tehlikeli maddelerin ambalajlarının, doğru şekilde etiketlenmesine özen gösterilmelidir. Doğru etiketleme ve işaretlemeler sayesinde taşınan maddenin ve taşıma sınıfının belirtilmesi mümkün olmaktadır. Etiketlerde aynı zamanda acil durum bilgileri, tehlike sembolleri ile diğer gerekli bilgiler de yer almalıdır.
Tehlikeli maddelerin taşıması uygun ve güvenli ambalajlar içerisinde gerçekleştirilmelidir. Kullanılacak olan ambalajlar, taşınacak tehlikeli maddeye özgü tehlikelere ve taşıma yöntemine göre belirlenmektedir. Kullanılan ambalajlar olası sızıntıları önleme, darbelere karşı koruma ve tehlikeli reaksiyonları engelleme amacıyla özel olarak tasarlanmış olmalıdır.
Tüm bunların yanı sıra tehlikeli madde taşımacılığı yapan sürücüler ve bu süreçte görevli personel özel eğitimlere tabi tutulmalıdır. Eğitimler kapsamında sürücülerin ve diğer personellerin tehlikeli maddeleri doğru bir şekilde taşıma, acil durum önlemleri, yangın söndürme teknikleri ve diğer güvenlik protokolleri hakkında bilgilendirilmesi gerekir. Ayrıca tehlikeli madde taşımacılığı yapan sürücüler, tehlikeli madde taşımacılığı hakkında gerekli sertifikalara sahip olmalıdır.
Tehlikeli madde taşımacılığı sırasında gerekli standartların karşılanabilmesi için taşıma sürecinde kullanılan araçlar ve ekipmanlar, periyodik olarak kontrol edilmelidir. Düzenli kontroller sayesinde araçların uygun özelliklere sahip olduğundan, yangın önleme ekipmanlarının eksiksiz bir şekilde çalıştığından ve sızıntıları önlemek için gereken önlemlerin alındığından emin olunabilir. Bu doğrultuda taşıma araçları ve ekipmanları düzenli olarak bakım ve onarım süreçlerine tabi tutulmalıdır.
Tehlikeli madde taşımacılığı yapan şirketler ve sürücüler, birtakım izinlere ve belgelere sahip olmalıdır. Bunlar arasında özel taşıma izinleri, tehlikeli madde taşıma belgeleri, sigorta poliçeleri ve benzer belgeler bulunabilir. Bu belgelerin düzenli olarak güncellenmesi ve kontrol edilmesi konusunda da birtakım yasal prosedürler bulunmaktadır.
Tehlikeli madde taşımacılığı yapan şirketlerin acil durumlarda hızlı aksiyon almasını sağlayacak planları ve prosedürleri olmalıdır. Böylece olası bir kaza, sızıntı ya da yangın durumunda neler yapılacağı, nasıl müdahale edileceği, acil durum ekipleriyle nasıl iletişime geçileceği ve yetkililere bildirimde bulunma protokolleri standarda bağlanabilir.
Dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, tehlikeli madde taşımacılığı hizmetlerinin çeşitli paydaşlar arasında iyi bir iletişim ve işbirliği gerektiren bir süreç olduğudur. Bunun için tehlikeli madde taşımacılığı yapan şirketler, sürücüler, yetkililer, acil durum ekipleri ve diğer ilgili taraflar arasında etkili bir iletişim kurulmasına ve bilgi paylaşımı sağlanmasına özen gösterilmelidir.