Cumhuriyet tarihinde bir çok ilklere imzasını atan Zonguldak, bir ilke daha damgasını vurdu.
Wikipedi bilgi sitesi dahil bir çok kaynakta belirtilmeyen ancak dönemin bazı makale ve kaynaklarında “en genç vali” olarak bahsi geçen Türkiye’nin en genç valisi unvan rekoru Zonguldak’a aittir…
1927 yılında 32 yaşında Zonguldak’a atanan “Ali Akif İyidoğan” Türkiye’nin en genç valisi ünvanı rekoru henüz kırılmamış valimizdir.
Kent tarihi araştırmacısı olarak unutulmuş veya günümüze şimdiye kadar taşınmamış bu tarihi gerçeği, eğer var ise başka kent tarihi araştırmacıları tarafından yeni bir isim ve belge ortaya konulacağı güne kadar, cumhuriyet tarihimize “Türkiye’nin en genç valisi Zonguldak’tan dır” olarak geçmiştir…
Türkiye tarihi araştırıldığına kayıt altına alınmış en genç vali 35 yaşındadır. Oysa 1927 yılında ilk görev yeri Zonguldak valisi Ali Akif İyidoğan “32” yaşında en genç vali ünvanına sahiptir…
………….
1959 yılında 35 yaşında Türkiye'nin en genç valisi ünvanıyla Mustafa Karaer, Gümüşhane valisi olarak göreve başlamıştı.
1984 yılında 36 yaşında en genç vali olarak Tokat Valiliği'ne Recep Yazıcıoğlu atanmıştı. Yazıcıoğlu, dönemin Başbakanı Turgut Özal'ın da dikkatini çekmişti. Bir süre izlemeye aldığı Yazıcıoğlu'ndan beklediği gibi sonuçlarla karşılaşan Özal, Yazıcıoğlu’nun ismini valiler kararnamesine yazdırmıştı. Ancak Kenan Evren, kaymakamın yaşının çok genç olduğunu öne sürerek bu karara itiraz etmişti. Neticede Özal baskın geldi ve Recep Yazıcıoğlu 36 yaşında Türkiye’nin en genç valisi olarak Tokat’a atandı.
2013 yılında 42 yaşında Bakanlık Sekreterliği'nden Erzincan'a valsi olarak atanan Abdurrahman Akdemir, mevcut valiler arasında en genç vali okarak açıklanmıştır.
2019 yılında 38 yaşında Hakkari vali yardımcılığı görevinden Bayburt Valisi olarak atanan Cüneyt Epcim Türkiye’nin en genç valisi olarak açıklanarak atanmıştı..
1927 yılında 32 yaşında Zonguldak valisi Ali Akif İyidoğan’dır;
Ali Akif Eyidoğan ya da kaynaklarda genellikle geçen ismiyle Ali Akif İyidoğan 1895 yılında İstanbul’da doğmuş, 1974 yılında hayata gözlerini yummuş bir siyasetçidir. Eldeki bilgiler sonucunda “Türkiye’nin en genç valisi” rekoru ona aittir…
ALİ AKİF İYİDOĞAN KİMDİR?
Yönetici, siyaset ve devlet adamı, milletvekili, senatör, Ankara Belediye Başkanı, Başbakan Yardımcısı (D. 1895, Ö. 1974). Mülkiye Mektebini (Siyasal Bilgiler Fakültesi) bitirdikten (1914) sonra devlet hizmetine girerek çeşitli müdürlük görevlerinde bulundu. 1927'de Ankara Belediye Başkanlığına getirildi. Daha sonra Zonguldak (1927-1930), Gaziantep (1932), Sivas ve Kars (1935), Manisa ve Adana (1942) valiliklerinde bulundu. 1946'da Kars'tan milletvekili seçilerek TBMM'ye girdi. Bu sırada dört yıl İçişleri Encümeni başkanlığı yaptı. 1961 seçimlerinde Adalet Partisi (AP) listesinden Zonguldak Senatörü seçilerek Cumhuriyet Senatosuna girdi. 1961’de kurulan 1. Koalisyon Hükümetinde Başbakan Yardımcılığı görevine (1961-62) getirildi.
Fotoğrafta, 1927 ile 1930 yıllarında Zonguldak valisi görevini yapan Ali Akif Eyidoğan, 1929 yılında açılışı yapılan Ankara Köprüsü’nün kurdelesini keserken görünüyor…
Yüksel Yıldırım-16 Temmuz 2022
Zonguldak Nostalji