Türk Ceza Kanununun 105. maddesinde tanımlanan cinsel taciz suçu, bir bireyin cinsel arzularını tatmin etme amacıyla, kişinin fiziki bütünlüğüne cinsel anlamda zarar vermekten kaçınırken, onur ve ahlaka yönelik davranışlarla gerçekleştirilen bir suç tipidir. Bu bağlamda, cinsel taciz, fiziki bir müdahale gerektirmezken, cinsel saldırı suçunda cezanın daha yüksek olmasını da etkileyen husus ise fiziksel bir temas bulunması şartıdır.
Cinsel suçlar, mevzuatta dört farklı başlık altında incelenir. Bu suç tipleri şunlardır:
● Cinsel Saldırı Suçu | TCK m.102
● Çocuğa Karşı Cinsel İstismar Suçu | TCK m.103
● Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu | TCK m.104
● Cinsel Taciz Suçu | TCK m.105
Cinsel saldırı suçu, yetişkin bireylere karşı işlenen ve vücut bütünlüğünün ihlal edildiği suçlardır ve TCK'nın 102. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suç tipinde, mağdurun şikayeti üzerine faile iki ile beş yıl arasında hapis cezası verilebilir.
Çocuklara yönelik cinsel istismar suçu, TCK'nın 103. maddesinde yer alır ve çocukların cinsel gelişimlerini olumsuz etkileyebilecek cinsel davranışları kapsar. Bu suç tipi için üç ile sekiz yıl arasında hapis cezası öngörülmüştür.
Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu, 15 ile 18 yaş arasındaki bireylerle, bu bireylerin rızası dahilinde gerçekleşen cinsel ilişkileri ifade eder ve TCK'nın 104. maddesinde tanımlanmıştır. Bu suç için altı ay ile iki yıl arasında hapis cezası verilebilir.
Cinsel taciz suçu ise, TCK'nın 105. maddesinde düzenlenmiş olup, kişiyi cinsel amaçlarla rahatsız etme eylemlerini içerir ve herhangi bir yaş sınırı gözetmeksizin işlenebilir.
Cinsel Taciz Suçunun Unsurları
Cinsel taciz, kadın veya erkek fark etmeksizin herkes tarafından işlenebilen bir suçtur ve mağdurları ergin bireyler olabilir. Mağdur, farklı veya aynı cinsiyetten olabilir. Cinsel taciz, kasten işlenen bir suçtur ve cinsel amaçlarla mağdur için rahatsız edici boyutlara ulaşması gerekir.
Cinsel Taciz Suçunun Temel Hali | TCK m.105/1
Cinsel taciz suçu, kişinin fiziki bütünlüğüne zarar vermeden, cinsel amaçlarla davranışların sergilenmesiyle meydana gelir. Taciz ve cinsel saldırı arasındaki temel fark, cinsel saldırının fiziksel temas içermesidir. Cinsel taciz, mağdura yönelik elle yapılan hareketler, sözlü ya da yazılı iletilerle gerçekleştirilebilir. İşleniş şekilleri şu şekildedir:
● Fail, doğrudan mağdura ulaşabilecek sözlerle laf atarak cinsel tacizde bulunabilir.
● Ses kaydı gönderme, telefonla arama, mesaj atma, fotoğraf veya mektup yoluyla gibi klasik iletişim yöntemleriyle cinsel taciz suçu işlenebilir.
● E-posta gönderme, sosyal medya hesapları üzerinden yorum yapma gibi dijital platformlar aracılığıyla da cinsel taciz suçu işlenmesi mümkündür.
Cinsel Taciz Suçunun Nitelikli Hali | TCK m.105/2
Cinsel taciz suçunun nitelikli halleri şu durumlarda meydana gelir:
● Çocuğa karşı işlenen cinsel taciz, mağdurun çocuk olması sebebiyle nitelikli hal olarak değerlendirilir ve altı ay ile üç yıl arasında hapis cezası öngörülür.
● Kamu görevi, hizmet ilişkisi veya aile içi ilişkilerden kaynaklanan kolaylıkların kullanılmasıyla işlenen cinsel taciz suçunda, ceza yarı oranında artırılır.
● Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile ya da sağlık hizmeti veren kişiler tarafından işlenen cinsel tacizde de ceza yarı oranında arttırılır.
● Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı avantajlar kullanılarak veya posta/e-posta gibi elektronik iletişim araçlarının kolaylığından yararlanarak işlenen cinsel tacizde de ceza artırılır.
● Teşhir amacıyla işlenen cinsel tacizde de ceza yarı oranında artırılır.
Neticesi Sebebiyle Ağırlaştırılmış Cinsel Taciz Suçu | TCK m.105/2
Cinsel taciz sonucu mağdurun işini bırakması, okuldan veya ailesinden ayrılması gibi durumlar oluşursa, faile verilecek ceza en az bir yıl olacaktır. Bu, suçun sonuçları nedeniyle ağırlaştırılmış bir halini ifade eder.
Cinsel Taciz Suçu Nasıl İspatlanır?
Cinsel taciz suçunun ispatı, temasın olmaması nedeniyle zordur ve genellikle tıbbi belgelerle ispatlanamaz. Mağdurun beyanının yanı sıra, iddiaları destekleyici somut delillerin sunulması gereklidir. Kamera kayıtları, ses kayıtları, yazışmalar ve telefon konuşmaları, suçun ortaya çıkarılmasında önemli deliller arasındadır. Yargıtay, mağdurun ifadelerinin tutarlılığını ve suçun gerçekleşme olasılığını değerlendirir.
Cinsel Taciz Suçunda Teşebbüs ve İştirak
Cinsel taciz, hareket suçu olduğundan, fiil gerçekleştiği anda suç tamamlanır. Ancak, suçun icrasının bölünebildiği durumlarda teşebbüs mümkündür. İştirak hali ise, cinsel tacizi azmettiren veya kolaylaştıran kişilerin de sorumlu tutulabileceği anlamına gelir.
Cinsel taciz suçu, basit ve nitelikli olmak üzere iki şekilde işlenebilir ve cezalar şu şekildedir:
● TCK m.105/1'de tanımlanan temel hal için 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülür. Adli para cezası da bir seçenek olarak sunulmuştur.
● TCK m.105/2'de tanımlanan nitelikli haller için ceza yarı oranında artırılır. Bu haller için ceza yarısı kadar artırılacaktır.
● Çocuğa karşı işlenen cinsel taciz suçu için alt sınır 6 ay, üst sınır 3 yıl olarak belirlenir.
● TCK m.105/2 uyarınca, suç sonucunda mağdur ailesinden veya işinden uzaklaşırsa, ceza 1 yıldan az olamaz.
Cinsel Taciz Suçunda Cezayı Hafifletecek veya Kaldıracak Nedenler
Cinsel taciz suçu için TCK m.105’te özel olarak hafifletici veya kaldırıcı nedenler belirtilmemiştir. Ancak, genel hükümler bu suç türü için de geçerlidir. Bu durumlar:
● Failin 18 yaşından küçük olması halinde, ceza verilmeyebilir veya indirim uygulanabilir.
● 12 yaşından küçük veya 12-15 yaş arası ancak fiilin mahiyetinin farkında olmayan çocuklar, sağır veya dilsiz bireyler için yalnızca güvenlik tedbirleri uygulanır.
● Akıl hastalığı veya zeka geriliği olan kişilerin işlediği cinsel taciz suçlarında, ceza azaltılabilir veya hiç verilmeyebilir.
Cinsel Taciz Suçunda Şikâyet ve Zamanaşımı
Cinsel taciz suçunun temel hali (TCK m.105/1) şikayete bağlıdır ve şikayet süresi 6 aydır. Bu süre içinde şikayette bulunulmazsa, suç için dava açılamaz.
Çocuğa karşı işlenen ve TCK m.105/2'de tanımlanan nitelikli haller şikayete tabi değildir. Bu durumlar için önemli olan savcılığa veya kolluk kuvvetlerine yapılan ihbardır. Bu suç türleri için 8 yıllık dava zamanaşımı süresi uygulanır.
Cinsel Taciz Suçunda Görevli Mahkeme
Ceza davaları için görevli mahkemeler Ağır Ceza Mahkemeleri ve Asliye Ceza Mahkemeleridir. Cinsel taciz suçlarında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir ve dava, suçun işlendiği yer mahkemesinde görülür.
Cinsel Taciz Suçunun Cezası Nedir?
Cinsel taciz suçu için verilecek ceza 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
Cinsel Taciz Suçu Hangi Mahkemede Görülür?
Cinsel taciz suçlarında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
Cinsel Taciz Suçunun Şikâyet Süresi Ne Kadardır?
Cinsel taciz suçunun temel hali için (TCK m.105/1) şikâyet süresi 6 aydır.
Cinsel Taciz Suçunda Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Cinsel taciz suçunun çocuğa karşı işlenen nitelikli hali ve TCK m.105/2’de tanımlanan nitelikli haller için 8 yıllık dava zamanaşımı süresi uygulanır.
Cinsel suçlar; cinsel saldırı suçu, çocuğa karşı cinsel istismar suçu, reşit olmayanla cinsel ilişki suçu ve cinsel taciz suçu olarak sıralanabilir.
