İşte o yazı:
Basından okuduğumuz haberlere göre geçtiğimiz hafta Pasifik Deprem kuşağı içinde yer alan ada ülkelerinden Tonga ve Myanmar’da depremler meydana gelmiş. Tonga'nın batı yakasında bulunan Pangai kıyılarının 10 km açığında okyanus tabanında meydana gelen depremin büyüklüğü 7.1 ve Myanmar'ın başkenti Nepido'ya yaklaşık 100 km uzaklıkta ülkenin ikinci büyük kenti Mandalay yakınlarında 12 dakika arayla meydana gelen depremlerin büyüklüğü ise 7,7 ve 6,4 olarak ölçülmüş. Yetkililer, Pasifik Okyanusu tabanında meydana gelen Tonga depreminin taşma dalgası (tsunami) tehlikesi oluşturabileceğini açıklamışlar.
Pasifik Okyanusu’nu çevreleyen, aktif volkanların bir kuşak hâlinde uzandığı bölgeye “Pasifik ateş çemberi” ya da “Pasifik deprem kuşağı” denir. Dünyada oluşan tüm depremlerin yaklaşık yüzde doksanı tektonik plaka sınırlarının olduğu bu kuşakta gerçekleşmektedir. Bu bölgede, yer kabuğundaki hareketlilik nedeniyle sürekli sismik aktiviteler görülür. Bu bölgede yer alan Şili’de 22 Mayıs 1960 tarihinde gerçekleşen 9,5 büyüklüğündeki deprem, dünyada kaydedilen en büyük deprem olarak kayıtlara geçmiştir.
Ateş Çemberi de denilen Pasifik Çevresi Kuşağı, aktif volkanlar ve sık depremlerle karakterize Pasifik Okyanusu boyunca uzanan yaklaşık 40.000 km uzunluğunda ve yaklaşık 500 km genişliğinde ve at nalına benzer şekilde bir kemer şeklinde uzanan bir alandır. Pasifik, Juan de Fuca, Cocos, Hint-Avustralya, Nazca, Kuzey Amerika ve Filipin Levhalarının sınırlarından geçen bu tektonik kuşakta levha hareketleri sonucu sürekli depremler de meydana gelmektedir.
Pasifik deprem kuşağı boyunca çok sayıda volkanın bulunması ve sürekli olarak depremlerin meydana gelmesi bölgedeki tektonik levhaların birbirlerine göre yanal yönde veya birbirlerinin altına dalmaları hareketlerinden kaynaklanır. Pasifik deprem kuşağının büyük bir bölümünde levhaların hareketi yanal yönde değil, birinin diğerinin altına dalması şeklinde gerçekleşir. Dalma-batma zonları da adı verilen bu yakınsak sınırlarda yerkabuğu levhaları üst üste gelir. Yani altındaki levha, üstündeki levha tarafından aşağı itilir veya dalar. Kayalar battıkça ısınarak erir ve magmaya karışır. Bu nedenle Pasifik Ateş Çemberi olarak bu geniş alanda magmanın yerkabuğuna çok yakın bir konumda uzanması bölgede çok sayıda volkanın bulunmasının nedenidir. Dünya'nın volkanlarının yüzde yetmiş beşi (450'den fazla volkan) Pasifik kuşağında yer almaktadır.
Burada önemli bir istisna, Pasifik ve Kuzey Amerika Levhaları arasındaki sınırdır. Pasifik deprem kuşağı bu bölümü, levhaların yanlara doğru birbirlerinin yanından geçtiği bir dönüşüm sınırıdır. Bu sınırda periyodik olarak yer kabuğundaki gerilim sürekli artmakta veya azalmakta ve bu nedenle de çok sayıda deprem meydana gelmektedir.
