İnsan, belli bir doğal ve toplumsal çevreye doğar. Çevre, onu, her yönden, besler, büyütür. Besleyen, büyüten biçimlendirir insanı.
Şanstır içine düşülen çevre. O şansı iyiye, güzele dönüştürür bilinçli çaba. İyi sesler gelirse kulağa ne güzel!.. Bazen de çevreyle kavgaya dönüşür yaşam. Direnebilen kazanır, aşabilirse...
Ben şanslıydım galiba. Cumhuriyet'in erdemlerine sarıldım kundak diye. Marşların ezgisine uydum, akıp geldim bugünlere.
Yetiştiğim çevrelerin müziğe sarılmış sözleri, içimde kıpır kıpır hâlâ. Gönlümü kıpırdatan marşlardan birkaçını paylaşayım sizinle.
İlkokul çevremden başlayarak...
Gençlik Marşı
Dağ başını duman almış,
Gümüş dere durmaz akar.
Güneş ufuktan şimdi doğar,
Yürüyelim arkadaşlar.
Sesimizi yer, gök, su dinlesin;
Sert adımlarla her yer inlesin.
Bu gök, deniz nerede var,
Nerede bu dağlar, taşlar.
Bu ağaçlar, güzel kuşlar,
Yürüyelim arkadaşlar.
Sesimizi yer, gök, su dinlesin;
Sert adımlarla her yer inlesin.
Her geceyi güneş boğar,
Ülkemizin günü doğar.
Yol uzun da olsa ne var,
Yürüyelim arkadaşlar.
Sesimizi yer, gök, su dinlesin;
Sert adımlarla her yer inlesin.
Söz: Ali Ulvi ELÖVE
Kastamonu Göl İlköğretmen Okulu döneminden...
Öğretmen Marşı
Alnımızda bilgilerden bir çelenk,
Nura doğru can atan Türk genciyiz.
Yer yüzünde yoktur, olmaz Türk’e denk;
Korku bilmez soyumuz.
Şanlı yurdum, her bucağın şanla dolsun;
Yurdum seni yüceltmeye antlar olsun.
Candan açtık cehle karşı bir savaş,
Ey bu yolda ant içen genç arkadaş!
Öğren, öğret hakkı halka, gürle coş;
Durma durma koş.
Şanlı yurdum, her bucağın şanla dolsun;
Yurdum seni yüceltmeye antlar olsun.
Söz: İsmail Hikmet ERTAYLAN
Beste: Cevat Memduh Altar
Üniversite döneminde...
(İstanbul-1970'ler, Zonguldak Öğrenci Yurdu çevresinde, ta ötelerden gelen seslere, marşlara, şarkılara duyarlıydık.)
VENCEREMOS (*)
Fırtına yırtıyor sessizliği
Ufuktan bir güneş doğuyor
Gecekondulardan geliyor halk
Tüm Şili şarkılar söylüyor
Venceremos Venceremos kıralım zincirlerimizi
Venceremos Venceremos!
Zulme ve yoksulluğa paydos
Şili'de halk bugün savaşıyor
Cesaret ve aklın gücüyle
Kahrolsun halkın katili cunta
Yaşasın United Popula!
Venceremos Venceremos kıralım zincirlerimizi
Venceremos Venceremos!
Zulme ve yoksulluğa paydos
Geçmişe ağlamak fayda vermez
Gelecek mutlak sosyalizm
Yarını bugünden kuracağız
O senin tarihin olacak
Venceremos Venceremos kıralım zincirlerimizi
Venceremos Venceremos!
Zulme ve yoksulluğa paydos
(*) Kazanacağız
Victor Jara
... sonrası çok marş dinledim. Bunlardan biri öne çıktı yıllar sonra benim dünyamda.
İLERİ MARŞI
Yürü, bu yol şeref zafer yolu
Karşında bekliyor seni tanyeri
Yürü, atıl devir karanlığı.
Durma yürü, haydi ileri.
Varsın gel desin sana
Yeşil gölgeli çamlar
Ninni fısıldayan dereler
Şen nağmeler, gülen bir bahar..
Hayır, sakın yolunda kalma sen.
Dağları yıkan gücünle sars yerleri
Ata'm diyor, öğün çalış güven
Durma yürü, haydi ileri...
Söz: Celal Emrem
Beste: Faik Canselen
Öğretmenlik yıllarımda...
(1981 Ata'nın doğumunun 100. yılı anısına...)
DERİNCE LİSESİ MARŞI
Coşkun akan seller gibi
Gidiyoruz uygarlığa.
Bağnazlığı yıka yıka
Eriyoruz insanlığa.
Bilgi dolu yolunla sen
Övün Derince Lisesi.
Sevgi dolu yuvanla sen
Övün Derince Lisesi.
Aşarak tüm engelleri
ulaşacağız güneşe.
Ata'mızdan ilkelerle
Ereceğiz esenliğe.
Bilgi dolu yolunla sen
Övün Derince Lisesi.
Sevgi dolu yuvanla sen
Övün Derince Lisesi.
Söz: Hayri Sarı
Beste: Prof. Dr. Nezihe Yıldırım Şentürk
İçimi kıpırdatan marşlarda gör beni.
Biz marşlarla büyüdük, marşlarla yürüdük. Yürüdüğümüz yolda akıl, bilim kılavuz oldu önümüzde.
Biz böyle yürüyüp giderken bir yanımız kalmış gerilerde. Marşlarımıza tıkamışlar çocukların, gençlerin kulaklarını. Kadınları, çocukları güçsüz bırakmış ezgisiz, şarkısız çevreler.
Bir daha gülü dalından, çocuğu doğal ve toplumsal çevresinden koparmayın ha!
Biz, marşlarla yürüdük de büyüdük. Yürüyüp giderken, sizi unuttuk sevgili çocuklar, bizi bağışlayın! Bizi!..
Basın tuşlara şu marşları bir de siz dinleyin anam, bacım, kardeşim! Bir de siz!..
Alın sazı, gitarı elinize! Göreyim sizi!