18 yaşında eğitim için geldiğim Zonguldak’ta, Maden Mektebi Okulunun ilk mezunlarından biriyim.

1908 yılında, babamın memuriyeti dolayısıyla bulunduğumuz Erzincan’ın Tepecik köyünde doğdum.

1913 yılında Bolu’da İmaret Okuluna başladım.

Şiir merakım ilkokul yıllarında başladı. 1915 yılında Numune Mektebine (ilkokul) başladım.

1916 yılında babamın tayini çıktığı için birkaç ay Kudüs’te kaldım.

Kudüs dönüşü baba memleketi Kayseri’ye dönüp ilk, orta ve lise eğitimini burada tamamladım.

Yüksek tahsil için Zonguldak’ı tercih ettim. 1925 yılında, Zonguldak Maden Mühendis Mektebine imtihanla girdim.

1929 yılında Zonguldak Maden Mühendis Mektebi’ni birincilikle bitirdim.

Zonguldak’ta kaldığım günler unutamadığım yıllarımdır..

Madenciliğim gibi gazete ve köşe yazılarıma da burada başladım.

Şiire merakıma, şairliğime Zonguldak’tan aldığım ilham değer katmıştır.

10’uncu Yıl Marşı kıtalarıma, Zonguldak ilham olmuştur.

12 arkadaşımla birlikte mezun olduğum okulum şimdi onlarca bölüm ve binlerce öğrenciyle Türkiye’nin aydınlık yüzü.

Kökleri 1924 yılına ve mezun olmaktan gurur duyduğum Maden Mühendis Mektebi’ne dayanan okulum, şimdi Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi olarak siz gençlere yol gösteriyor.

Gençler, emeğin başkenti Zonguldak’ı yüksek eğitim yapma tercihiniz için artık bir çok bölüm ve alternatif var.

12 mezunla başladık, şimdi 10 binleri geçtik.

………..

Gençler…

Artık hayata atılacaksınız. Başarılı olmanız için kendinize iyi örnekler seçmeye mecbursunuz.

Sizlere teklifim, Fener Mahallesi’nde ilk mezun veren okulumun yokuşundan inerken hayal kurun…

Göreceğiniz aşı boyalı bir evin önünde durup düşünmenizdir. Vaktiyle orada sadece kalemi ile istibdada, zulme, cesaretle kafa tutan Zonguldak halkevi kurucu başkanı Mithat Akif adlı biri yaşamıştı. Ona benzemeye çalışın.

Eğer kendinizde o kudreti bulamıyorsanız, yokuştan biraz daha aşağı inin, sağınızda, İşçi Müdürlüğü binasını göreceksiniz. Muzaffer Tayyip Uslu’nun çalıştığı iş yeri, aşağı yukarı sizin yaşınızda bir genç, Edebiyatımıza değer kazandıran bu şaire benzemeye çalışın.

Hemen yanında iskele var, milli mücadelede arkadaşlarıyla milis mücadelesi veren İpsiz Recep’in teknesini bağladığı iskeleyi göreceksiniz. Ona benzemeye çalışın.

Şayet bunu da göze alamazsanız, daha aşağılara inince iki anıt heykele rastlayacaksınız. Biri dünyanın bütün güzelliklerini ülkesine kazandırmış Atatürk ve hemen yanında kader arkadaşı İnönü’nün heykellerini göreceksiniz. Onlar gibi olmaya bakın.

Yok, bunu da yapamam derseniz, yolunuza devam edin, karşınıza deniz çıkacak; kendinizi hemen oraya atın.

BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR KİMDİR?

10. Yıl Marşı’nın yazarlarından Behçet Kemal Çağlar 1908 yılında, babasının memuriyeti dolayısıyla bulundukları Erzincan’ın Tepecik köyünde dünyaya gelmiştir. Türk edebiyatı’nın en etkili şiir yazarlarından biridir. 1913 yılında Bolu’da İmaret Okuluna başlamıştır. Kendisindeki şiir merakı ilkokul yıllarında başlamıştır. İlkokula 1915 yılında Numune Mektebinde başlamıştır. 1916 yılında babasının tayini çıktığı için birkaç ay kadar Kudüs’te kalmıştır. Kudüs dönüşü babasının memleketi olan Kayseri’ye dönmüş ve ilk, orta ve lise eğitimini burada tamamlamıştır.

1925 yılında, Maden mühendis mektebine imtihanla girmiş, yüksek tahsil için Zonguldak’a gelmiştir. Başarılı bir öğrenci olup, 1929 yılında Zonguldak Maden Mühendis Mektebi’nden birincilikle mezun olmuştur. Okulun kuruluşundan sonra ikinci dönem mezunlarındandır (Okul daha sonra iki dönem mezun vermiş ve kapatılmıştır). Birincilikle bitirdiği Maden Mektebi o yıl 12 öğrenci mezun vermiştir, eski müessese müdürü İhsan Soyak, eski milletvekilleri Rauf Alpsoylu, Naim Kromer ve Cemal Kıpçak ile sıra arkadaşlığı yapmıştır. Bu kadro Zonguldak tarihini şekillendiren çekirdek kadrodan bir bölümünü oluşturmaktadır.

Aynı arkadaş gurubu, okul sonrası “Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti” adı altında Cumhuriyetin ilk maden mühendisleri derneğini Zonguldak’ta kurmuşlardır. Cemiyet, 1930’da Maden Mektebi binasında yapılan toplantıyla, Behçet Oktay ve maden mektebi mezunları İhsan Soyak, Bahri Savaşkan, Zeki Yerdelen ve Behçet Kemal Çağlar’ın da bulunduğu kadroyla şekillenmiştir.. Cemiyetin ilk başkanı Nevzat Yerdel’dir. Behçet Kemal Çağlar cemiyetin kurulma çalışmalara destek verdiği gibi. “MADEN” adlı dergiyi cemiyetin isteğiyle kendisi hazırlamıştır.

Zonguldak’ta kaldığı yıllar yeni Türkiye’ninde atılım yıllarıdır. Zonguldak sanayisinin gelişimi dışında yeni açılan Halkevi binasının da şehre kazandırdığı eğitim, kültür ve sanat faaliyetlerini gözlemlemiş, yurt genelinde başlatılan 8000km’lik demiryolu ağı oluşturma çalışmalarının Zonguldak ayağını bizzat izleyerek “Demir ağlarla ördük Anayurdu dört baştan” çağrışımını, Faruk Nafiz Çamlıbel’le birlikte 10.Yıl Marşı’nın bazı dizelerini yaşadığı Zonguldak’tan ilham alarak kaleme almıştır…

Daha sonra Maden Tarama Enstitüsü'nde mühendis olarak göreve başlamış. Halk evlerinin açılışında sahnelediği ve oynadığı oyunu '' Ergenekon '' adlı piyesi ses getirmiştir. Halkevleri müfettişliği de yapmış. Bu vesile ile yurdun her tarafını dolaşma imkanını bulmuştur. TBMM'de Erzincan milletvekili görevinde de bulunan şair. Atatürk'ün devrimlerinden ödün verildiği gerekçesiyle, istifa etmiştir. Daha sonra Robert Kolej'de öğretmenlik, Kurucu Meclis Üyeliği, TRT Yönetim Kurulu Başkanlığı, Akbank Neşriyat Müdürlüğü, TRT Program Uzmanlığı görevlerinde bulunan şairin.Hayat, Varlık, Yedigün, Ülkü, Yücel, Millet, Şadırvan ve Türk Dili dergilerinde şiirlerini yayımlamış. 1969 yılında aramızdan ayrılmıştır...

Dipnot: Makale Behçet Kemal Çağlar’ın kaleme aldığı yazılarından yine kendi ağzından canlandırma yapılarak, hayata uyarlanmış bir çalışmadır.

Yüksel Yıldırım-5 Temmuz 2022