Büyük Madenci Yürüyüşü’nün 28. yılında “Devrek Emek Günü” adıyla Devrek Kültür Derneği tarafından ilk kez bir anma programı düzenlendi. Geçmişteki festival programlarında izlediğimiz panellerden sonra bu içerikte bir etkinlik ilk kez düzenleniyordu. Dernek Başkanı Semra Taşkaya kapımızı çalınca biz de geri duramadık açıkçası. Aslında bu tür etkinliklerin yapılması gerektiğini daha önceki yıllarda birkaç kez belirtmiştim.
İlginçtir GMİS yöneticilerince de pek üzerinde durulmamıştı bu konunun. Dünya çapında bir eylem yapılmış, sadece işçiler değil, halkın da büyük katılımı olmuş, fakat yıldönümlerinde bir basın açıklamasıyla iş geçiştirilmişti. Madenci Grevi ve Yürüyüşünün, dayanışma, sosyal, kültürel yönleri bir-kaç makale dışında pek incelenmemişti. Oysa her yıl Belediyeler işbirliğiyle müzik-şiir-öykü-spor vb.gibi etkinlikler içinde Yürüyüş incelenebilirdi diye düşünüyorum. İşin siyasetini yapanlar yaptılar zaten, o konu benim çerçevemin dışında kalıyor.
Programda yürüyüşçü Selahattin Ataman ve Sabri Cebecik için “İki Yolcu”, Devrek Belediye Başkanı Nadir Saraç için “Bir Hancı” benzetmesi yapmıştım. Bir çok çevrede çok hoş ve esprili bulunmuş. Keyiflendiğimi belirtmeliyim.
*****
Devrek’e geldiğimde artık “Unumuzu elemiş, eleğimizi duvara asmıştık”. Bu süreçte üç şiir dosyası hazırlamış, “Eski Zonguldak Yazıları” dosyamı Değerli Kürşat Coşgun’a havale etmiş (inceliyor, düzeltiyor, katkı sağlıyor, editörlük yapıyor), Üniversite Bitirme Tezimi yeni baştan ele alarak, kitap haline getirmeğe çalışıyorum. Ayrıca, destek, katkı, yardım isteyenlere elimizdeki olanaklarla yardımcı olmağa çalışıyorum. Sağlık sorunlarımı saymıyorum, o konuda Ankara’ya aboneyiz artık. Bir soluk daha alabilmek gerçekten değer her şeye.
Geçmişte Zonguldak’ta dernek çalışmalarında bu tür etkinlikler düzenlemiştik. Bunun doruk noktası olarak “1993 Yılı Karaelmas Kömür ve Kültür Festivali” gösterilebilir. Valimiz Nurettin Turhan’ın büyük desteğiyle tam bir haftalık programı gün gün sergilemiş, en küçük aksamaya meydan vermemiştik. Hem yürütmenin başı olmam hem deneyimlerimiz ve bir de “Ağabey” kişiliğimizle hiçbirimiz yüksünmeden günler-geceler boyu koşuşturmuştuk. Yerel derneklerin çabalarıyla ve küçük masraflarla başarmıştık da.
*****
Devrek Kültür Derneği’nin etkinliğini de bu çerçevede (sosyal dayanışma ve kültür) ele aldık. Böylesi bir etkinlik bir ilkti ama işin içinden az masrafla çıkmak da gerekiyordu. Çınar Otel’de toplanıyorduk. İşletmeci Zeki Budak ikramlarını eksik etmiyordu masamızdan. İkinci toplantıda programı az çok çatmıştık. Aralık ayı 20’sinde biz Ankara’ya, ayın sonunda Semra Hanım İstanbul’a zorunlu gittik, geldik. Yeni yıl başında yeniden toplandık. Program, Zonguldak’ın pek göremediği, farkında olamadığı “KÖMÜR KARASI MÜZİK GRUBU” ile başlayacaktı.
Şair Mehmet Yılmaz K.’nın “Madenci” şiirinden ve benim “Yalın Yürek Yollarda” şiirimden “Mengen’den Yalın Yürek” adıyla yaptıkları besteleri görsel olarak sunulacaktı. Şiir olarak İlhan Berk’in “Bu Şiir Kömür Kokar” adlı şiiri ve Panel önünde de Hasan Hüseyin Korkmazgil’in “Yaşlanmayan Ananın Yaşlanmayan Mektubu” adlı şiirinin yöremizi ilgilendiren bölümünü üniversiteden bir erkek, kız bir öğrenci okuyacaktı. Ancak, DMYO’dan Şule Kıyıcı Hanım öğrencilerin sınav döneminde olduğunu söyleyince, bu istekten vazgeçtim ve işi emektar dostum Şenol Balcı’ya havale ettim. Programda bir-iki de yer değiştirme yaptık, bu arada benim şiirimi ise çıkardım.
Çalışmamızın başlangıcını Değerli Turhan Oral’la yapmıştık. “Devrek Emek Günü Paneli”ni o yönetecekti. Ancak, GMİS’in aynı gün kongreleri olduğu için gelemiyeceğini bildirdi. Bu nedenle zorunlu olarak bu iş de benim başımda kaldı.
*****
Biz konuya ve yürüyüş olayına daha çok Devrek’ten bakmayı yeğledik. Bu nedenle Semra Taşkaya’nın yönettiği “Yürüyüş Anıları” bölümünde Dr. Aytekin Sur ve yazarımız Metin Köse’nin anlatımları önemliydi. Adatepe Muhtarı Dursun Doruköz, biraz da uzattığı konuşmasında az miktarda yürüyüşten, çok miktarda köyünden ve çalışmalarından söz etti. Hamam İşletmecisi Hasan Ateş ise en kısa konuşmayı yaptı diyebiliriz.
Devrek Emek Günü Panelinde GMİS Eski Eğitim Sekreteri Sabri Cebecik, GMİS Eski Genel Bşk.Yrd. Selahattin Ataman, Devrek eski Belediye Başkanı ve 22.Dönem Milletvekilimiz Nadir Saraç ve GMİS Kozlu Şube Bşk. Hüseyin Kolçak yer aldılar. Panelin başında Ataman ve Cebecik için “İki Yolcu”, eski belediye başkanı Nadir Saraç için “Bir Hancı” nitelemesi yapmam katılımcıların da pek hoşlarına gitmişti.
Sabri Cebecik konuşmasında, “Sendikal eğitimin çok önemli olduğunu, ancak bu yolla işçinin bilinçlendirilebildiğini ve hak arama sürecine girdiğini ve yapılan çalışmaları” anlattı. Selahattin Ataman ise, yürüyüş sırasında Şemsi Denizer’in dışında görüşmeleri yürüten kişi olarak, “Bolu’ya görüşmeye gittiklerinde, kendilerini önemsemez bir tavırla görüşmeye davet eden bir Bakanı Denizer’in çok ağır bir dille azarladığını” ve “Yıldım Akbulut’un samimi ve sorunu çözme yaklaşımı içinde olduğunu” vurguladı. Kozlu Şube Başkanı Hüseyin Kolçak ise, “GMİS’in yeni bir seçim döneminde olduğunu, maden işçisinin emeğinin karşılığını alamadığını, Kuruma acil olarak işçi alınması gerektiği” mesajını verdi.
Dönemin Belediye Başkanı Nadir Saraç ise, “Şemsi Denizer’in kendisine, İçişleri Bakanı tarafından görevden alınmak istendiğini, Başbakan Akbulut’un ise Bakan’ın bu tasarrufu önlediğini ve 4.Ocak.91 tarihinde gündüz ve gece Devrek’te madencileri ağırlamak üzere yaptıkları çalışmaları” anlattı. Sendikacı üç konuşmacı da sözlerini bitirirken Devrek halkına gösterdikleri dostluk ve dayanışma için, Nadir Saraç da çalışma arkadaşlarına ve Devrekliler’e çok çok teşekkür ettiklerini açıkladılar.
*****
Zonguldaklılar, Zonguldak Belediyesi ve diğer belediyeler, çeşitli kurumlar, kentdışı çeşitli etkinliklere çağırılan “KÖMÜR KARASI MÜZİK GRUBU”nu artık görmeliler. Getirdikleri sanatçılara tonla para öderken, kendi bağrından yetişen müzisyenleri, tiyatrocuları, şairleri, yazarları, ressamları, karikatürcüleri ve diğer sanat dallarında etkinlik gösteren sanatçılarını artık gör-me-li-dir-ler.
Bu etkinlikte Devrekli sanatçı Şendoğan Karadeli’yi dinleme olanağı sağladı Devrek Kültür Derneği. Kendi bölgemizden düzenlediği “Mükellefiyet” türküsü ile Tunçbilek yöresinden de yine Mükellefiyeti anlatan bir türkü ile başladı programına. Sonra bilinen bir-iki türküyü de salondakilerle birlikte söyledik. Sanatçı türküsünü bağırmadan, yırtınmadan türkü tadıyla söylüyor. Bağlamayı da aynı üslupla dinleyiciyi rahatsız etmeden dinleme zevki içinde çalıyor. Teşekkürler Şendoğan Karadeli.
Bu programın bütün sahne yükünü ise müzisyen Mehmet Budak’a yükledik.Sahne duvarına yansıtılan bütün görseller, onların müzikleri, katılımcıların konuşma sesleri, sahne düzeni, en önemlisi dakiklik..Mehmet Budak yardımcıları ile hepsinin de üstesinden gelmeyi başardı.Teşekkürler Mehmet.
Kömür Karası Müzik Grubu’nun bestelerini yapan, Fahri Bozbaş ve Levent Özger’i hem kutluyorum çalışmaları için hem de bize katkı sağladıkları için. Bir türküyü çok yerde dinleyebilirsiniz, ama bu şarkıları sadece Kömür Karası Grubu’ndan dinleyebilirsiniz. Çünkü, onlar türkülerini kendileri yapıyorlar, üretiyorlar, kopye değil, orijinaldir. Derneğin görsellerde kullandığı fotoğraflar, ünlü fotoğraf sanatçımız Birol Üzmez’dendi. Yaşadığı İzmir’e doğru kucak dolusu selamlar Birol’a ve teşekkürler. Şiirleri okuyan Şenol Balcı da teşekkürü hak edenlerden. O böyle etkinliklerin joker adlarındandır.Her zaman göreve hazırdır.
*****
4.Ocak.91 günü bir kasaba halkı, Ankara’ya yürüyüş eylemi içinde olan 8o bin maden işçisine kollarını açtı. Ne varsa sofrasında sundu. Kömür işçileri üşümesin diye sobasını harladı kömür atarak. Bu bir sevgi ışımasıydı, dostluk-dayanışma duygusuydu. Devrek’te yaşanan şanlı bir kucaklaşmaydı.
İstedik ki genç kuşaklar annelerinin-babalarının yaşadığı bu onur verici olayı bilsinler, öğrensinler, bu onur duygusunu paylaşsınlar, övünsünler gerektiğinde.
Şairler, yazarlar yeniden kaleme alsınlar bu yaşanan günleri. Ve emanet etsinler Devrek tarihine. O gün madenciye sahip çıkan Devrekliler, önceki gün de Devrek Kültür Derneği etkinliğine sahip çıktılar, salonu doldurdular.Hepsine içten teşekkürler..
