İlk kitabım Karasevdam Karaelmas Karasevdam 2011 yılında yayınlandı.
Bir kentin yaşamından tanıklıkları anlatan kitabın ikinci cildi de iki yıldır hazır
Ama son enflasyon şartlarında bunu basmam mümkün değil.
Gönül isterdi ki bunu Zonguldak'ta bir kurum üstlensin. Ama olmadı
Emeğimin ziyan olmaması adına kitabın belli yazılarını burada sizinle paylaşacağım
ZONGULDAK'TA İLKLER
Zonguldak, ülkede birçok şeyde ilk olmuştur kitabım Karaelmas Ya da en azından geç kalmamıştır.
Kömürün ilk bulunduğu yerdir Zonguldak, Ülkenin ilk sanayi havzasıdır. Kuruluş ve sonrası yıllarda misafir olarak gelen yabancı devlet başkanlarına övünçle gezdirilen bir yerdir Zonguldak.
Cumhuriyetin ilk vilayet yaptığı kenttir.
Cumhuriyet döneminde yapılan ilk elektrik santrali buradadır.
Ülkenin yüzde doksanı adını bile bilmezken Zonguldak’ta tenis kortları vardır. Ve Turnuvalar yapılmaktadır, Ülkede sinema bilinmezken çok sayıda sineması vardır.
Cumhuriyetin ilk sosyal güvenlik kurumu olan “Amelebirliği” burada kurulmuştur.
Ordu-Polis dışında ilk ve belki de tek legal silahlı milis güç EKİ (Ereğli Kömürleri İşletmesi) bünyesinde oluşturulmuştur. Milli Bayramlarda omuzlarında Tüfeklerle korteje katılırlardı.
Buna yine silahlı ve güçlü bir Bekçi Teşkilatını da ekleyin. Bir zamanlar Zonguldak’ta atlı spor da yapılırmış. Aşağıda 1948 yılı Cumhuriyet Bayramı’nda resmigeçide katılan bir atlı spor takımını göreceksiniz.
Resmi paranın dışında EKİ Ekonomalarından (o dönemin marketi) alışveriş için kullanılan “özel para” Zonguldak’ta kullanılmıştır.
Bu paraların satın alma gücü resmi para ile denkti
Büyük olasılıkla ilk “Yemek Fişi” de burada kullanılmıştır. Ocağa çalışmaya giren maden işçilerine bu ‘Tike’ karşılığında ‘Kuru katık’ olarak tanımlanan yiyecek verilirdi. Tike uygulaması sadece yemek değil, kurum araçlarıyla seyahat edebilme gibi farklı alanlarda da kullanılmış.
Bunun adına da “Tike” denirdi. Kelimenin kaynağı Fransızca “Ticket” olmalı. Yani uygulama da Fransızların işletme döneminden kalma bu fişlerin dağıtım ve kontrolünü yapanlara da “Tikeci” denirdi. Sanırım böyle bir meslek dalı sadece Zonguldak’ta var olmuştur.
EKİ ‘nin sahip olduğu Güçlü bir Telsiz sistemi, Bandosu, Radyosu ve Spor Kulübü ile Türkiye’nin ilklerinden olduğunu söylemek mümkün.
***
Uzun yıllardır “Tikecilik” ile ilgili bir fıkra- anekdot anlatılır Zonguldak’ta. Yalnız Trabzonlular alınmasın.
“Tikecilik madencilikte en kolay, hafif ve zahmetsiz bir iştir. Burada çalışanların çoğu da Trabzonludur. İşe alım için yapılan mülakatlarda daha önce gelmiş hemşerilerinin akıl vermesiyle
--Nerelisin? -
--Trabzonlu
--Bir mesleğin var mı?
--Tikeciyim efendim
Mülakat ilerledikçe bu diyaloglar da devam eder
Sınav heyetinden biri s verilen arada arkadaşlarına şu soruyu sorar
--Yahu arkadaş bu Trabzon’da Tikecilik okulu mu var?
